Kopina

Patrz hasło: Milanów.

Pochodzenie nazwy wsi jest niejasne. Możliwe, że ma charakter toponimiczny od słowa „kopa”, czyli góra, wzgórze, wzgórze graniczne lub nasyp. Istnieje też koncepcja, w świetle której nazwa pochodzi od słowa „kupina” rozumianego jako nieduży nasyp [Kosyl, s. 185]. Chociaż wsie położone na wschód od Kopiny w początku XV w. znajdowały się w województwie trockim Wielkiego Księstwa Litewskiego, to interesująca nas wieś wraz z Wohyniem należała do Korony i dopiero w połowie XV stulecia została włączona w granice Wielkiego Księstwa Litewskiego. Do zmiany przynależności administracyjnej doszło w 1513 r., kiedy to na mocy decyzji króla Zygmunta I Jagiellona powstało województwo podlaskie. Kopina weszła w jego skład i znajdowała się w ziemi brzeskiej stanowiącej część województwa. Następnie na skutek reformy administracyjnej przeprowadzonej w 1566 r. z województwa podlaskiego wyodrębniono powiaty kamieniecki, kobryński oraz wspomniany powiat brzeski, z których utworzono województwo brzesko-litewskie. Kopina naturalnie weszła w jego skład i pozostała w granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego do końca XVIII stulecia [Flisiński 2003, 34-57; Wawrzyńczyk 1951, 14-37].

Po trzecim rozbiorze Rzeczpospolitej miejscowość włączono do Austrii – Galicja Zachodnia, cyrkuł bialski. W 1809 r. znalazła się, wraz z całym regionem, w Księstwie Warszawskim, departament siedlecki, powiat radzyński. Po rozbiorze tego państwa, oficjalnie od 1815 r., Kopina weszła w skład Królestwa Polskiego, województwa (od 1837 r. guberni) podlaskiego, obwodu (od 1842 r. powiatu) radzyńskiego a od 1844 r. w guberni lubelskiej, powiecie radzyńskim. Po wprowadzeniu administracji rosyjskiej z dniem 1 I 1867 r. miejscowość znalazła się w powiecie (ujezd) radzyńskim guberni siedleckiej. Gdy w 1912 r. zlikwidowano gubernię siedlecką Kopina wraz z większością powiatu radzyńskiego weszły w skład guberni lubelskiej. W 1915 r. austriackie władze okupacyjne (generał-gubernatorstwo lubelskie) zniosły gubernie, ale zachowały powiaty. W pierwszej połowie wieku Kopina leżała w gminie dominalnej Wohyń a po uwłaszczeniu w gminie samorządowej Milanów [Ćwik, Reder, 1977].

Po odzyskaniu niepodległości Kopina pozostała w gminie Milanów w powiecie radzyńskim województwie lubelskim. Dzieliła się na kolonię Kopina i wieś Kopina z kolonią Zabłocie. W latach 1919-1921 przynależała do okręgu wiejskiego Sądu Pokoju w Cichostowie, a po jego zniesieniu do Sądu Pokoju (od 1929 r. Sądu Grodzkiego) w Radzyniu Podlaskim [Magier 2024, 286, 293].

W 1954 r. zlikwidowano gminy i utworzono gromady. Kopina znalazła się w granicach Gromadzkiej Rady Narodowej w Milanowie w powiecie radzyńskim w województwie lubelskim [DUWRN, 1954, nr 15, poz. 64], którą wkrótce włączono do nowo utworzonego w dniu 13 XI 1954 r. powiatu parczewskiego [Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 241]. Po przywróceniu gmin w 1973 r. Kopina pozostała w gminie Milanów. Po reformie administracyjnej z 1975 r. wraz z gminą wchodziła w skład województwa bialskopodlaskiego, a po jego likwidacji 1 I 1999 ponownie znalazła się w woj. lubelskim i powiecie parczewskim.

W latach 40. i 50. XX w. radnymi z Kopiny w Gminnej Radzie Narodowej byli: Jan Gajda (przewodniczący rady), Edward Barzycki (członek zarządu gminy) [AGM, sygn. 26, s. 5-6]. Funkcję sołtysów pełnili Edward Barzycki, Jan Kopeć, Stefan Mościbrodzki, Władysław Ścibor, Jan Tymosiewicz [AGM, sygn. 28 i 51].

W XIX w. wzmiankowane są: las Kulik, uroczyska i pola; Mogiłki, Brzezina, Zabłocie, Płusa, Półpłuski, przy Zabłociu, na Dodatkach.

Nazwiska mieszkańców Kopiny, którzy dostali ziemię przy okazji uwłaszczenia i zostali zaliczeni do działu pierwszego (podlegający pod ukazy z 26 V/7 VI 1846 i 19 II/2 III 1864 r.): Jan Tymosiewicz, Tomasz Łotys, Franciszek Kalinowski, Ignacy Horyłka, Franciszek Ścibor, Jacenty Sałaj, Józef Łotys, Stanisław Tymosiewicz, Adam Kaliczańczuk, Marianna Zakrzewiecka, Piotr Artymiuk, Franciszek Karczmarski, Grzegorz Kalinowski, Augustyn Szpil, Paweł Sokołowski, Michał Burdal, Wojciech Woźniak, Józef Bartycha, Antoni Ostapiuk, Grzegorz Bożyn.

Dział II: Mateusz Wachowiec, Józef Petko, Bożym Piotr, Kudło Tomasz, Marek Piwowarczuk, Aleksy Korneluk, Stanisław Bojarski, Dymitr Posiluk, Piotr Chotel, Jan Bałda, Józef Bielski, Jan Rabak, Siemion Szpil, Marcin Samorański, Jan Kalinowski, Jan Ścibor, Mateusz Wachowski, Józef Orzechowski, Jan Puliński [APL, ZTLLiSG, sygn. 2455].

Wykaz osób z folwarku Kopina, które otrzymały ziemię z majątku rozparcelowanego w ramach tzw. reformy rolnej z 1944 r.: Jan Nowicki, Krystyna Szpil, Jan Iwanowicz, Władysław Wołek, Jan Kościan, Antoni Baran, Aleksander Ciołek, Franciszek Goździej, Jan Kępa, Bronisław Kowalski, Jan Kowalki, Józef Kowalski, Jan Wachek, Antoni Mościbrodzki, Karol Witkowski, Józef Protaś, Stanisław Kępa, Józef Romaniuk, Tadeusz Romaniuk, Władysław Saluk, Stanisław Łopacki, Jan Weremczuk, Władysława Wiśniewska, Emilia Wojciechowska, Edward Burzycki, Józef Nowicki, Stanisław Wojtysiak, Wincenty Zdolski, Klementyna Bałabuch, Anna Ciołek, Helena Klimiuk, Stanisława Romaniuk, Anna Romanowicz, Julia Wiśniewska, Maria Barzycka, Aleksander Bojarski, Janina Wiśniewska, Julianna Troć, Stefania Ostrowska, Agata Krasińska, Zofia Woźniak, Jan Jóźwik, Julian Bojarski, Andrzej Bojarski, Katarzyna Pochyluk, Aniela Kudło, Adela Popławska, Aleksander Galiński, Anna Iwanowicz, Władysław Kudło, Karolina Krasucka. Ze wsi Kopina: Franciszek Duda, Julia Łotys, Michał Giej, Ludwik Bojarski, Jan Tymosiewicz, Czesłąw Gędzierowski, Józef Rakowski, Wacława Kazubek, Krystyna Iwanowicz, Piotr Weremczuk, Władysław Beręt, Wanda Rożeń, Józef Bryjak [HwRP, sygn. 130].

Pierwsze znalezisko dotyczy siekiery krzemiennej z późnego neolitu lub wczesnej epoki brązu znalezionej w 1957 r. nad Piwonią w trakcie kopania torfu [Żurowski 1957, 349]. Kolejne odnosi się do zachowanego fragmentarycznie kamiennego młotka lub topora odkrytego w nieznanych okolicznościach [dawne zbiory szkolne w Miłkowie (gm. Siemień), późniejsze Władysława Siwca z Parczewa; Libera archiwum].

W trakcie systematycznych badań powierzchniowych w ramach AZP w roku 1993 odkryto 12 stanowisk. Najstarszym znaleziskiem jest rdzeń krzemienny pochodzący prawdopodobnie z mezolitu. Na podstawie zebranych fragmentów ceramiki naczyniowej stwierdzono głównie ślady osadnicze, na kilku stanowiskach być może siedliska z wczesnej epoki żelaza (kultura przeworska?) oraz wczesnego średniowiecza (m.in. XII-XIII w.) i bliżej niesprecyzowanego okresu nowożytnego. Ponadto na kilku stanowiskach nie określono chronologii nielicznych ułamków ceramiki i odpadów krzemiennych [NID, AZP obszar 67-84 – sześć stanowisk opisanych Zabłocie-Kolonia stanowi kolonię wsi Kopina].

Miejscowość prawdopodobnie istniała już w średniowieczu. W dokumencie z 1416 r. dotyczącym zakresu parczewskiej jurysdykcji sądowej wymieniana jest wieś Kopino, identyfikowana z Kopiną [Wawrzyńczykowa 1951, 18-19]. W znanych nam źródłach po raz kolejny występuje jako Copyyna dopiero w 1518 r. [MRPS, IV, nr 11960]. Następnie odnotowana także jako Copyna w 1529 r. [LR, 443].

Kopina od początku istnienia była wsią prywatną. W początku XVI w.  należała do Kopińskich herbu Lubicz, którzy byli rodziną zaliczaną do drobnej szlachty podlaskiej. W 1538 r. części Kopiny posiadał Hawryło Iwanowicz Hryczyn, pochodzący z rodziny bojarów pińskich, ówczesny wójt wohyński [Wawrzyńczyk 1951, 47]. Najprawdopodobniej wszedł w jej posiadanie w okresie wzmożonych sporów z Wohyniem o przebieg granic, który trwał w latach czterdziestych XVI w. Wówczas to mieszczanie wohyńscy przywłaszczali sobie grunty należące do Kopińskich, w tym części Kopiny. Własność w samej Kopinie również była mocno rozdrobniona między licznych Kopińskich. Wśród posiadaczy części wsi w XVI w. wymieniani są m.in. Piotr Kopiński (1528), Jan Kopiński, Jaronim Kopiński (1532), Piotr Mikołajewicz Kopiński, Jan Jakubowicz Kopiński, Piotr Sławka Kopiński (1539), Sobech Tomkowicz Kopiński, Szymon Kopiński, Stanisław Kopiński (1567) [AGAD, ML 201, s. 188-189; Wawrzynczyk 1951, 57].

Kopińscy utrzymali swój stan posiadania w Kopinach do pierwszej połowy XVII w. Wówczas to doszło do dalszego rozdrobnienia własności ziemskiej we wsi a niewielkie części nabyli Korzeniowscy oraz przedstawiciele rodziny Niewęgłowskich, związanej przede wszystkim z okolicami Czemiernik. W 1667 r. Kopina podzielona była na kilka mniejszych części. Jedna z nich należała do Macieja Krzysztofowicza Kopińskiego. Z grona tej rodziny wśród posiadaczy odnotowano także Jana Kopińskiego i Wojciecha Kopińskiego. Kolejne części wsi pozostawały wówczas w rękach Stanisława Korzeniowskiego, Piotra Niewęgłowskiego, Józefa Niewęgłowskiego, Macieja Domańskiego, Andrzeja Jahołkowskiego oraz Stanisława Skolimowskiego [ML, Rejestry podymnego, 41, 49, 52, 53, 62].

Struktura własności w Kopinie uległa dalszym zmianom na przełomie XVII i XVIII w. Między 1690 a 1717 r. doszło do pogłębienia rozdrobnienia poszczególnych części wsi. Z dziewięciu istniejących w 1667 r. liczba ta wzrosła do 11 w początku XVIII stulecia. Liczebnie nadal dominowali Kopińscy, gdyż aż cztery części pozostawały w rękach kolejno: Jana Kopińskiego, Kazimierza Kopińskiego, Andrzeja Kopińskiego oraz Janowej Kopińskiej. Posiadaczami części Kopiny byli także Stanisław Skulimowski, Stanisław Korzeniowski, Krzysztof Bogusławski, Józef Niewęgłowski, Stanisław Domański, Jan Łopiński oraz Jan Antoni Olszewski. Ten ostatni, pełniący także urząd podstarościego wohyńskiego generalnie od lat dziewięćdziesiątych XVII w. skupował części Kopiny od różnych właścicieli, w efekcie czego stał się w kolejnych latach posiadaczem największej ilości gruntów w tejże wsi [ML, Rejestry podymnego, 90].

Majątek Suchowola wraz z Kopiną w XVIII w. należał do rodziny Kuczyńskich, a następnie Matuszewiczów, poprzez małżeństwo Konstancji Kuczyńskiej z Józefem Matuszewiczem zawarte w 1754 r. Od 1822 r. właścicielem Kopiny był Ludwik August hrabia Kicki na mocy testamentu żony Zofii z Matuszewiczów Kickiej (zm. 8 VIII 1822 r. a następnie Natalia z Bispingów Kicka (na mocy intercyzy przedślubnej z 26 I 1831 r. po śmierci męża Ludwika Kickiego). Kopina (folwark i wieś) wchodziła w skład dóbr Suchowola szacowanych na 1126723 zł. We wsi mieszkała też szlachta zaściankowa, Wierzchowscy i Lipińscy. Jeszcze w 1865 r. tzw. cząstkowi właściciele posiadali 60 mrg ziemi. [APL O/R, HR, sygn. VII/163; ZR 1815-1831, s. 77, 125; A. Koprukowniak, 2008, s. 81-90]

Dobra suchowolskie, które Natalia z Bispingów Kicka wydzierżawiła Stanisławowi Brykczyńskiemu, nie przynosiły zadowalających dochodów. Były także poważnie zadłużone w Towarzystwie Kredytowym Ziemskim. Dlatego też Natalia Kicka zmuszona była sprzedać folwark Kopinę, liczący ze wsią około 58 włók sąsiadce – Wandzie hr. Caboga. Tak więc 5/17 XII 1856 r. Kopinę kupiła Wanda hr. Caboga za 48 tys. rubli od Natalii z Biszpinków Kickiej. 27 XI/9 XII 1877 r. przeszła na własność Seweryna Uruskiego a 27 V/8 VI 1891 r. – Marii Wandy Felicji ks. Światopełk-Czetwertyńskiej z d. Uruskiej [APL o/Radzyń, Hipoteka Kopina, sygn. 128, 130].

Ostatnimi właścicielami majątku Kopina byli Elżbieta z Wielopolskich i Włodzimierz Czetwertyński. W 1940 r. majątek przejęli Niemcy. W roku 1942 r. przebywający wówczas we dworze Ukraińcy spalili stodołę. Po 1944 r. majątek w Kopinie został rozparcelowany, a dwór, park i ogród warzywny oddano szkole podstawowej. Teren części gospodarczej przekazano najpierw Gminnemu Ośrodkowi Maszynowemu, a następnie Kółku Rolniczemu w Kopinie. W 1959 r. spłonął dawny czworak. Inne budynki rozebrano. Sad przylegający do części gospodarczej od południa wycięto zaraz po wojnie, a jego miejsce zajęło pole uprawne [Historyczne kompozycje, Kopina].

Uwłaszczenie

W wyniku uwłaszczenia z 1864 r. gospodarze w Kopinie otrzymali łącznie 602 mrg 75 prętow ziemi na własność indywidualną a wieś dostała ponadto 8 mrg 210 nieużytków. W decyzji administracyjnej uściślono rozmiar ziemi: 593 mrg 155 pr ziemi użytkowej i 8 mrg 210 pr nieużytków. Właściciel dostał odszkodowanie w wysokości 8845 rub. 83 kop. W 1874 r. ponownie zweryfikowano nadziały, przy dokładniejszym pomiarze wykazano ziemi przekazanej włościanom: 593 mrg 127 pr (z czego 531 mrg 244 pr stanowiła ziemia użytkowa a resztę nieużytki). Decyzją siedleckiego urzędu gubernialnego ds. włościańskich z 19 VII 1874 r. siedemnastu małorolnych włościan z działu drugiego zostało przeniesionych na ziemie folwarku Czeberaki i uwzględnionych w tabeli likwidacyjnej tej wsi.

Serwituty. Każde gospodarstwo nr 1 do 18 włącznie ma prawo: 1) wywieźć po jednej furze zbieraniny na tydzień wjeżdżając po nia zimą (od św. Marcina 11 listopada do św. Wojciecha 23 kwietnia) jednego z dwóch raz na zawsze wyznaczonych dni w tygodniu z toporem wyłącznie do zrąbywania leszczyny, suchej olszyny, wierzby, czeremchy, gałęzi osiki i karczowania pni, a latem w jeden raz na zawsze wyznaczony dzień w tygodniu i bez topora. Zbieraninę zarówno dwór jak i włościanie nie sprzedają, 2) otrzymywać leśny materiał na remont budynków, ogrodzeń, pokrycia (które na dachu) w miarę potrzeb określonych przez sołtysa i dwóch postronnych w obecności wójta i członka dworskiej administracji z asygnacją dwóch ostatnich, a wydawanie tych serwitutów z miejsc wyrębu prowadzi się od 1 września do 1 kwietnia, 3) otrzymywać co cztery lata, po dębku i brzózce na wóz i po dwa graby na sanie, 4) paść razem z dworem bydło robocze na łące Grądy po pierwszym skoszeniu siana. Ponadto włościanie wsi Kopina mają prawo otrzymywać materiał leśny na studnie w liczbie 5 obecnie istniejących w miarę potrzeb. Włościanie wystrzegają się samowolnego wyrębu zdatnego na materiał drzewa. Każda z osad nr 22 do 38 włącznie ma prawo: 1) od św. Wojciecha do św. Marcina zebrać i wywieźć po jednej furze zbieraniny na miesiąc, wjeżdżając po nią bez topora, a od św. Marcina do św. Wojciecha po dwie fury na miesiąc wjeżdżając po nią z toporem, 2) otrzymywać materiał leśny na poprawę zajmowanego pomieszczenia, w miarę potrzeb, 3) paść po jednej krowie na pastwisku dworskim. 28 IX 1891 r. właściciele gospodarstw nr 1-21 zawarli porozumienie, na mocy którego podzielili między siebie ziemie wspólne wsi (73 mrg. 14 pr: lasu i wygonu 72 mrg 285 pr, nieużytków 29 pr) otrzymane w wyniku umowy z właścicielem majątku z 30 V 1890 r. w zamian za serwituty. W 1887 r. uściślono, że gospodarze mają prawo wypasania razem z bydłem dworskim 36 koni i 38 wołów. Do kolejnej zamiany doszło w 1905 r. 1) gospodarze osad nr 22-25 (Piotr Bożym, Tomasz Kudło, Marek Piwowarczyk, Aleksy Korneluk) dostali w zamian za rezygnację z serwitutów 1 dz. 320 sążni ziemi, 2) gospodarze osad nr 22-38 dostali 21 dz. 1744 sążni ziemi z czego las (Kulik) stanowił 21 dz. 27 sążni. A reszta uroczyska Mogiłki, Brzezina i kanał na uroczysku. Serwituty likwidowano także w: 1906 r. i w 1907 r. a włościanie w zamian dostali działki na uroczyskach: Kulik, Zabłocie, Płusa, Półpłuski, przy Zabłociu, na Dodatkach oraz kanały (rowy), drogi i ulice [APL, ZTLLiSG, sygn. 2455].

W Kopinie w XVI w. funkcjonowała wspólnota prawosławna, natomiast po 1596 r. unicka. Wierni uniccy na nabożeństwa uczęszczali do cerkwi parafialnej pw. św. Dymitra w Wohyniu, która należała z kolei do dekanatu bialskiego diecezji brzeskiej [APL, ChKGK, sygn. 101, k. 312v-314].

Unici zostali siłą włączeni do prawosławia w 1875 r. W latach 1877-1906 władze rosyjskie wykazywały następującą ilość prawosławnych w Kopinie: 1877 r.: m. 3 k. 5, 1882 r.: – 0, 1887 r.: m. 13, k. 22, 1892 r.: m. 12, k. 19, 1897 r.: m. 12, k. 19, 1902 r.: m. 11 k. 20, 1906 – 0 [ZR 1864-1918, s. 187]. Z tych danych wynika, że po ukazie z 1905 r. pozwalającym na opuszczanie prawosławia wszyscy mieszkańcy przeszli na katolicyzm. W 1909 r. władze rosyjskie przygotowały statystyki, które miały być podstawą wydzielenia z Królestwa Polskiego jego wschodnich terenów w gubernię chełmską i odłączenie jej od Królestwa. Wynika z nich, że na folwarku kopińskim o powierzchni 533 dz., mieszkało 72 osoby (36 m., 36 k.), wszyscy byli katolikami należącymi do parafii w Parczewie i uznano ich za Polaków. Natomiast we wsi (powierzchnia gruntów 333 dz.) odnotowano 38 gospodarstw i 562 osoby ludności stałej (191 m., 271 k.), wszystkich uznano za Polaków, zaś ludności niestałej odnotowano 26 osób (12 m., 14 k.), także wszyscy byli katolikami należącymi do parafii w Parczewie i także i ich uznały władze za Polaków [ZR 1864-1918, s. 393].

W niepodległej Polsce w Cichostowie funkcjonowała szkoła powszechna. W pierwszych latach po II wojnie światowej dwóch nauczycieli uczyło blisko 100 dzieci. Szkołę ulokowano w znacjonalizowanym dworze, gdzie mieściła się do 1999 r. [Magier 2002, 49, 56, 69].

Kopina jako wieś należąca do drobnej szlachty, położona na terenie pogranicznym Wielkiego Księstwa Litewskiego i Korony Królestwa Polskiego nie miała sprzyjających warunków do rozwoju gospodarczego. Trudno za stymulujący ożywienie ekonomiczne uznać również fakt pogłębiającego się rozdrobnienia własności ziemskiej w Kopinie, następujący w ciągu całego XVII stulecia i odbywający się w ramach kilku niezamożnych rodzin szlacheckich. Z danych z 1667 r. wynika, że sumarycznie w poszczególnych częściach Kopiny było 14 dymów, z czego najwięcej (4) w części Wojciecha Kopińskiego [ML, Rejestry podymnego, 41, 49, 52, 53, 62]. Na podstawie tych informacji liczbę mieszkańców można szacować na nie więcej niż 70-80 osób. Trudno na tej podstawie wnioskować o zaludnieniu Kopiny w początku XVII stulecia. Nie dysponujemy również bezpośrednimi informacjami o potencjalnych zniszczeniach, które mogły mieć miejsce we wsi podczas II wojny północnej (1655-1660), szczególnie po stoczonej przez miejscowych chłopów potyczce z wojskami szwedzkimi w sytuowanych nieopodal Mogiłkach [Weremczuk 2012, 35].

Sytuacja prawdopodobnie była dość stabilna w kolejnych dziesięcioleciach, mimo zmian własnościowych i sygnalizowanego już rozdrobnienia poszczególnych części wsi. W 1717 r. w Kopinie odnotowano 16 dymów [ML, Rejestry podymnego, 90], co wskazuje na niewielki rozwój zabudowy mieszkalnej we wsi. Wydaje się, że przynajmniej do połowy XVIII w. liczba mieszkańców Kopiny nie przekraczała 100 osób.

Analizowane materiały źródłowe nie wskazują na wyraźną specjalizację rolniczą mieszkańców Kopiny, co występowało w przypadku niektórych wsi powiatu brzeskiego (liczne wsie z bartnikami, wsie nad rzekami z rozwiniętym rybołówstwem itd.). Prawdopodobnie chłopi utrzymywali się przede wszystkim z pracy na roli a nie bez znaczenia pozostawały także związki tego obszaru ze starostwem parczewskim, gdyż wiadomo iż mieszkańcy Kopiny bywali w XVII i XVIII w. na targach i jarmarkach w Parczewie [Weremczuk 2012, 41].

W 1827 roku w Kopinie było 44 osady (domy), w których mieszkało 249 osób [Tabella miast i osad KP, Warszawa 1827]. Rejestr pomiarowy z 1848 r. określił przestrzeń gruntów włościańskich wsi Kopina na 525 mrg 443 pr, ale w morgach miary chełmińskiej [APL, ZTLLiSG, sygn. 2455]. Folwark Kopina został oddzielony od dóbr Suchowola w 1858 r. „Folwark Kopina podług wiadomości z r. 1868 rozległy mrg 874, grunta orne i ogrody mrg 492, łąk mrg 107, lasu mrg 243, zarośli mrg 14, nieużytki i place mrg 18. W latach 80-ch w folwarku Kopina (gm. Milanów par. Wohyń)., było 29 domów i 313 mieszkańców zaś wieś Kopina składała się z 38 osad na 602 mrg gruntu. Wieś i folwark, 30 dm., 352 mk., 1736 mrg. [SGKP, t. IV, s. 382]. W 1883 r. folwark zajmował 942 morgi i 164 prętów gruntów. Kopinę nabyła za sumę szacunkową 320 tys. zł. pol., czyli 48 tys. rub [APL o/Radzyń, Hipoteka, sygn. VII/85, s. 17]. Dwór i wieś Kopina należały do parafii katolickiej Wohyń [ZR 1815-1831, s. 203].

Po odzyskaniu niepodległości w Kopinie mieszkały 562 osoby: 154 na kolonii (wszyscy katolicy), 408 we wsi (405 katolików i 3 prawosławnych). [NSP 1921] W okresie okupacji niemieckiej odnotowano 577 mieszkańców. [Amtliches Gemeinde 1943]. Po zakończeniu II wojny światowej w Kopinie znajdowało się 81 gospodarstw. [AGM, sygn. 129] W 1954 r. Kopinę zamieszkiwało 561 osób (kolonia – 266 osób, wieś z kolonią Zabłocką – 295). Ogółem obejmowały 742,79 ha powierzchni [AGM, sygn. 26, s. 37].

Mieszkańcy zajmowali się rolnictwem. Kiccy działali na rzecz poprawy stanu gospodarki a w tym również dbali o poziom życia mieszkańców dóbr. Generał Kicki na rzecz włościan majątku Suchowola zapisał m.in. sumę 12 200 złp. Kwota niniejsza była formą funduszu, z którego wydawano zapomogi. W latach trzydziestych XIX stulecia z procentów od tej sumy chłopi ustanowili kasę pomocy. Zapisy dokonane przez Zofię z Matuszewiczów Kicką oraz Ludwika Kickiego były honorowane przez Natalię z Bispingów Kicką – drugą żonę generała i spadkobierczynię [APL o/Radzyń, Hipoteka, sygn. VII/163, k. 3; A. Koprukowiak, Arystokratki a wieś lubelska…, s. 205–206; A. Koprukowniak 2008, s. 81–90].

W 1910 r. w Kopinie założono kółko rolnicze im. Staszica. Przewodniczącym był Antoni Korszek [PKLG na 1914 g., s. 298-300].

W okresie międzywojennym, do 1948 r., w Kopinie funkcjonował sklep spożywczy Wacława Szpila, oraz spółdzielnia spożywców „Przyszłość”, która rozwijała swoją działalność również po wojnie. W latach 50. XX w. dwaj gospodarze z Kopiny, Józef Łotys i Zygmunt Wierzchowski, posiadali maszyny omłotowe świadczące usługi dla okolicznych rolników [AGM, sygn. 130, s. 8].

Zespół dworski wpisany jest do rejestru zabytków (nr rej.: A/499 z 9.05.2005), w jego skład wchodzi dwór drewniany, piwnica ziemna i park.

Ostatnimi właścicielami majątku Kopina byli Elżbieta z Wielopolskich i Włodzimierz Czetwertyński. Swoje założenie dworskie wykonali około 1936 r. w związku z usamodzielnieniem się Włodzimierza, syna księcia Seweryna Czetwertyńskiego, który po ślubie otrzymał Kopinę i Rudzieniec. W miejscu dawnego folwarku zlokalizowano nowe zabudowania gospodarcze, w wyniku czego ta część założenia zachowała swoją dawną funkcję. Nowe części kompozycji usytuowano na południowy-zachód i południe od części gospodarczej. Zajmowały one prostokątny teren, podzielony na sady, ogród warzywny i ogród ozdobny, przy czym główny sad znajdował się na południe od części gospodarczej, a na zachód od niego mieściły się warzywnik i dalej park. Ogród ozdobny zajmował teren o kształcie zbliżonym do kwadratu, przylegający od północy do drogi prowadzącej do Wohynia, a od zachodu do drogi polnej. Od strony dróg oraz od południa i wschodu teren ten otoczono szpalerami grabowymi. Szpalerami grabowymi oddzielono też dwie kwatery sadu przylegające do zachodniej granicy parku. Przecięte one były aleją lip różnych gatunków, prowadzącą do drewnianego dworu ustawionego skosem do osi alei, a frontem na północny-zachód. Główny dojazd do dworu od strony wsi prowadził z północy obok piwnicy-lodowni usytuowanej na północ od dworu.

Dwór postawili w latach 1936-1938 majstrowie Rojeccy z Radzynia Podlaskiego. Teren ogrodu ozdobnego wokół dworu skomponowano sadząc drzewa i krzewy różnych gatunków, przy czym starano się wprowadzić jak najwięcej gatunków i odmian roślin (zwłaszcza krzewów). Było to zapewne związane m.in. z ograniczonymi możliwościami różnicowania kompozycji ogrodu zajmującego niewielką powierzchnię, co starano się zrekompensować bogactwem form roślinnych. Obok szpalerów grabowych posadzono też wzdłuż północnej i południowej granicy parku i przy wschodniej granicy warzywnika szpalery świerkowe. Całość ogrodzono drewnianym parkanem. Kompozycja ta zajmowała obszar o powierzchni około 5,5 ha.