Przejdź do treści

Bobowiska

    Herb gminy
    Markuszów

    Bobowiska

    Powiat: puławski

    Gmina: Markuszów

    Mapa miejscowości

    Miejscowości – część ekspercka

    W świecie cyfrowym

    Patrz hasło: Markuszów.

    Nazwa, przynależność administracyjna

    Według Cz. Kosyla nazwa miejscowości należy do grupy nazw topograficznych i wywodzi się od apelatywu ‘pole bobowe’ v. ‘ściernisko bobowe’ [Kosyl 1974, 26].

    W średniowieczu i w okresie staropolskim (do 1795 r.) okolice Bobowisk leżały na terenie ziemi lubelskiej, od 1474 r. woj. lubelskiego, wchodząc w skład pow. lubelskiego [SHGL, 34; por. Ćwik, Reder 1977, 27, 33, 39-40].

    Mikrotoponimia

    Współczesne – lasy: Cieciucha, Cieciuszka, Gaj, Kępiny, Korczunek, Trzynaście Mórg, Zawady; cieki i zbiorniki wodne: Bielkowa v. Białka (rz.); inne: Dębowe Górki, Kępa Filipiaków, Kępa Miasków [na podstawie danych z Geoportalu].

    Antroponimia

    Archeologia o najdawniejszym osadnictwie

    W trakcie systematycznych badań powierzchniowych w ramach AZP w roku 1981 i 1987 odkryto 5 stanowisk. W jednym przypadku znalezione narzędzie (drapacz) pochodzi prawdopodobnie ze schyłkowego paleolitu (brak afiliacji kulturowej). Natomiast na podstawie zebranych fragmentów ceramiki naczyniowej stwierdzono ślady osadnicze z neolitu (kultury: pucharów lejkowatych, amfor kulistych), wczesnej epoki brązu (w tym kultura trzciniecka), wczesnej epoki żelaza (kultura przeworska) oraz nieokreślonej fazy wczesnego średniowiecza. Ponadto na jednym ze stanowisk znaleziono kamienną siekierę z wczesnego neolitu (krąg kultur pochodzenia południowego) i półwytwór (?) siekiery (chronologia nieokreślona) [NID, AZP obszar 74-78 – zlokalizowane w rejonie zwanym: Kępa Filipiaków, Zaolszynka i Michałka /dwa/ i 74-79; także Bargieł, Zakościelna 1995, cz. 1, 136; Brzozowski 1985, 51-52].

    Siekiera kamienna z wczesnego neolitu [Brzozowski 1985, ryc. 1: a].

    Pierwsza wzmianka o osadzie

    Wieś odnotowana po raz pierwszy w źródłach z roku 1650 jako należąca do parafii Markuszów. Musiała jednak powstać znacznie wcześniej, zapewne w XVI w., skoro we wspomnianym roku pobierano z niej dziesięcinę, a roku w 1674 mieszkańcy płacili podatki na rzecz państwa [AAL, Rep. 60, A 97, 113; AGAD, ASK I, sygn. 162, s. 58; AKMKr. 10, AV 10, 83v].

    Właściciele

    Według rejestru podatkowego z 1674 r. mniejsza część Bobowisk należała do Stanisława Zagórskiego, większa do nieznanej z imienia Lesieckiej. [AGAD, ASK I, sygn. 162, s. 58]. Nie wiadomo, kiedy dokładnie wieś została wykupiona przez dziedzica Markuszowa od króla Jana III Sobieskiego i włączona do klucza markuszowskiego, do którego należała już w roku 1683 [Ujma 2005, 159]. Wraz z nim przechodziła w ręce kolejnych jego posesorów, tj. Jakuba Sobieskiego, Humieckich, Małachowskich i wojewody lubelskiego Kajetana Hryniewieckiego (zob. hasło: Markuszów).

    Bobowiska na austriackiej mapie Heldensfelda z 1801-1804 r. maps.arcanum.com

    Stosunki etniczne i wyznaniowe

    W okresie staropolskim wieś należała do parafii markuszowskiej [AAL, Rep. 60, A 97, 113; Szafran 1958, 179].

    Oświata

    Informacje statystyczne, gospodarka w dziejach

    Według rejestru podatkowego z 1674 r. w części wsi Zagórskiego mieszkało 12 jego poddanych, zaś w części Lesieckiej 25 mieszkańców, czyli 37 osób powyżej 10 roku życia [AGAD, ASK I, sygn. 162, s. 58]. Spis ludności z 1787 wykazał 43 osoby, łącznie z dziećmi [Kumor 1977, 276]. W latach 80. XVII w. w Bobowiskach znajdowało się 7 gospodarstw chłopskich, których właściciele odrabiali pańszczyznę i płacili czynsz, natomiast w latach 1775–1790 odnotowano tu 10 dymów, w tym 9 chłopskich gospodarstw i 1 karczmę [Kartoteka; Ujma 2005, 159].

    Zabytki i obiekty przyrodnicze

    Ważne wydarzenia

    Małe ojczyzny – strefa regionalistów

    Współczesność, strategie rozwoju

    Samorząd, organizacje​

    Kościoły i związki religijne​

    Życie kulturalne

    Oświata i szkolnictwo

    Wybitne postacie​

    Rodziny – pamiątki

    Wspomnienia, albumy rodzinne​

    Gospodarka – firmy i przedsiębiorstwa

    Walory turystyczne

    Folklor​

    Miejsca pamięci