
Markuszów
Bobowiska
start
Powiat: puławski
Gmina: Markuszów
Mapa miejscowości
end
Miejscowości – część ekspercka
W świecie cyfrowym
Patrz hasło: Markuszów.
Nazwa, przynależność administracyjna
Według Cz. Kosyla nazwa miejscowości należy do grupy nazw topograficznych i wywodzi się od apelatywu ‘pole bobowe’ v. ‘ściernisko bobowe’ [Kosyl 1974, 26].
W średniowieczu i w okresie staropolskim (do 1795 r.) okolice Bobowisk leżały na terenie ziemi lubelskiej, od 1474 r. woj. lubelskiego, wchodząc w skład pow. lubelskiego [SHGL, 34; por. Ćwik, Reder 1977, 27, 33, 39-40].
Mikrotoponimia
Współczesne – lasy: Cieciucha, Cieciuszka, Gaj, Kępiny, Korczunek, Trzynaście Mórg, Zawady; cieki i zbiorniki wodne: Bielkowa v. Białka (rz.); inne: Dębowe Górki, Kępa Filipiaków, Kępa Miasków [na podstawie danych z Geoportalu].
Antroponimia
Archeologia o najdawniejszym osadnictwie
W trakcie systematycznych badań powierzchniowych w ramach AZP w roku 1981 i 1987 odkryto 5 stanowisk. W jednym przypadku znalezione narzędzie (drapacz) pochodzi prawdopodobnie ze schyłkowego paleolitu (brak afiliacji kulturowej). Natomiast na podstawie zebranych fragmentów ceramiki naczyniowej stwierdzono ślady osadnicze z neolitu (kultury: pucharów lejkowatych, amfor kulistych), wczesnej epoki brązu (w tym kultura trzciniecka), wczesnej epoki żelaza (kultura przeworska) oraz nieokreślonej fazy wczesnego średniowiecza. Ponadto na jednym ze stanowisk znaleziono kamienną siekierę z wczesnego neolitu (krąg kultur pochodzenia południowego) i półwytwór (?) siekiery (chronologia nieokreślona) [NID, AZP obszar 74-78 – zlokalizowane w rejonie zwanym: Kępa Filipiaków, Zaolszynka i Michałka /dwa/ i 74-79; także Bargieł, Zakościelna 1995, cz. 1, 136; Brzozowski 1985, 51-52].

Pierwsza wzmianka o osadzie
Wieś odnotowana po raz pierwszy w źródłach z roku 1650 jako należąca do parafii Markuszów. Musiała jednak powstać znacznie wcześniej, zapewne w XVI w., skoro we wspomnianym roku pobierano z niej dziesięcinę, a roku w 1674 mieszkańcy płacili podatki na rzecz państwa [AAL, Rep. 60, A 97, 113; AGAD, ASK I, sygn. 162, s. 58; AKMKr. 10, AV 10, 83v].
Właściciele
Według rejestru podatkowego z 1674 r. mniejsza część Bobowisk należała do Stanisława Zagórskiego, większa do nieznanej z imienia Lesieckiej. [AGAD, ASK I, sygn. 162, s. 58]. Nie wiadomo, kiedy dokładnie wieś została wykupiona przez dziedzica Markuszowa od króla Jana III Sobieskiego i włączona do klucza markuszowskiego, do którego należała już w roku 1683 [Ujma 2005, 159]. Wraz z nim przechodziła w ręce kolejnych jego posesorów, tj. Jakuba Sobieskiego, Humieckich, Małachowskich i wojewody lubelskiego Kajetana Hryniewieckiego (zob. hasło: Markuszów).

Stosunki etniczne i wyznaniowe
W okresie staropolskim wieś należała do parafii markuszowskiej [AAL, Rep. 60, A 97, 113; Szafran 1958, 179].
Oświata
Informacje statystyczne, gospodarka w dziejach
Według rejestru podatkowego z 1674 r. w części wsi Zagórskiego mieszkało 12 jego poddanych, zaś w części Lesieckiej 25 mieszkańców, czyli 37 osób powyżej 10 roku życia [AGAD, ASK I, sygn. 162, s. 58]. Spis ludności z 1787 wykazał 43 osoby, łącznie z dziećmi [Kumor 1977, 276]. W latach 80. XVII w. w Bobowiskach znajdowało się 7 gospodarstw chłopskich, których właściciele odrabiali pańszczyznę i płacili czynsz, natomiast w latach 1775–1790 odnotowano tu 10 dymów, w tym 9 chłopskich gospodarstw i 1 karczmę [Kartoteka; Ujma 2005, 159].
Małe ojczyzny – strefa regionalistów
Współczesność, strategie rozwoju
Punkt 1
Punkt 2
Punkt 3
Samorząd, organizacje
Kościoły i związki religijne
Życie kulturalne
Oświata i szkolnictwo
Sport
Wybitne postacie
Rodziny – pamiątki
Wspomnienia, albumy rodzinne
Gospodarka – firmy i przedsiębiorstwa
Walory turystyczne
Folklor
Miejsca pamięci