Przejdź do treści

Ratajewicze

    Herb gminy
    Wisznice

    Ratajewicze

    Powiat: bialski

    Gmina: Wisznice

    Mapa miejscowości

    Miejscowości – część ekspercka

    W świecie cyfrowym

    Patrz hasło: Wisznice.

    Nazwa, przynależność administracyjna

    Nazwa wsi pochodzi nazwiska właścicieli majątku Ratajewicz.

    W latach 1915–1918 r. wieś znajdowała się w strefie wojskowej okupacji niemieckiej, tzw. Etappen Inspektion Armee Bug. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę (1919-1939) należała do powiatu włodawskiego województwa lubelskiego. W czasie okupacji niemieckiej (1939–1944) włączono ją do powiatu bialskiego. Od 1944 r. ponownie w powiecie włodawskim województwa lubelskiego. W latach 1975–1998 w województwie bialskopodlaskim, potem w powiecie bialskim województwa lubelskiego.

    Gmina

    W II Rzeczypospolitej miejscowość weszła w skład gminy Horodyszcze, której nazwę w 1928 r. zmieniono na Wisznice. W 1933 r. utworzono gromadę Ratajewicze [LDW, 1933, nr 22, poz. 181].

    Ratejewicze. Mapa Taktyczna Polski. 1938. -maps.mapywig.org

    Po likwidacji gmin w 1954 r. wieś włączono do gromady Łyniew [DUWRNwL, 1954, nr 15, poz. 64]. W 1960 r. gromadę przyłączono do gromady Wisznice [DUWRNwL, 1959, nr 9, poz. 63]. W 1973 r. wieś włączono do gminy Wisznice [DUWRNwL, 1972, nr 12, poz. 269].

    Sołtysami Ratajewicz byli m.in.: Ludwik Parafiniuk (zamordowany 12 VI 1943) i Stefan Patejuk (okres II wojny światowej) [Doroszuk, 2018, s. 42].

    Mikrotoponimia

    Według Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju (stan na 1.08.2024) wieś nie ma części składowych [https://eteryt.stat.gov.pl/]. W drugiej połowie XX wieku we wsi posługiwano się takimi nazwami terenowymi: Benedykt, Dołholiszczyzna, Motwicka Droga, Nabłotna, Okop, Rzeczka, Warszawska Droga, Warzewo i Żabia [Maniowiec, 2006].

    Antroponimia

    W latach 1928-1939 w Ratajewiczach żyli ludzie o nazwiskach, m.in.: Dorko, Dostaw, Gromysz, Filipczak, Izdebski, Kisiel, Knieja, Kubicki, Kozak, Kubicki, Kuźmiuk, Majewski, Miszczuk, Oleszczuk, Ożygało, Patejuk, Popielewicz, Pyszko, Tarkowski, Trofimiuk i Wójcik [Archiwum Parafii r-k. w Rozwadówce].

    Archeologia o najdawniejszym osadnictwie

    Jedyny ślad osadniczy pochodzi z systematycznych badań powierzchniowych w ramach AZP w roku 1996. Znaleziony ułamek ceramiki naczyniowej pochodzi z nieokreślonej fazy okresu nowożytnego [NID, AZP obszar 67-88].

    Pierwsza wzmianka o osadzie

    Nazwa Ratajewicze prawdopodobnie pojawiła się w 1919 roku.

    Właściciele

    Początkowo Ratajewicze były częścią osady miejscowości Dołholiska. Od 1864 r. grunty włościańskie stanowiły wieś o tej nazwie. Obok niej istniał majątek dworski Dołholiska, który po I wojnie światowej zmienił nazwę na Ratajewicze. Jego właścicielami po Ciborowskim byli od 1866 r. Kajetan Majewski oraz Witold i Aniela z Zalewskich Ratajewiczowa (każde po 1/3 części). Trzy lata później Witold oddał swoją część żonie. W 1871 r. stała się ona jedyną właścicielką majątku. Rok później oddała ona mężowi 1/3 dóbr. Po śmierci Anieli (zm. 1910) i Witolda (zm. 1912) majątek odziedziczyły ich dzieci Aniela Anna, zamężna z Czesławem Domańskim, Maria, zamężna z Stanisławem Rezlerem i Paweł [APL OCH, HW, sygn. 4/15]. Dokonali oni stopniowej parcelacji majątku, począwszy od 1917-1918 roku.

    Stosunki etniczne i wyznaniowe

    Patrz hasło: Dołholiska. Obecnie mieszkańcy wsi należą do Parafii Rzymskokatolickiej pw. Św. Mikołaja w Rozwadówce.

    Oświata

    Informacje statystyczne, gospodarka w dziejach

    Według spisu powszechnego z 1921 r. w 35 budynkach zamieszkiwało 185 osób. Wszyscy deklarowali wyznanie rzymskokatolickie [Skorowidz miejscowości, 1924, t. 4]. W 2021 r. we wsi mieszkały 132 osoby [https://www.polskawliczbach.pl].

    Patrz też hasło: Dołholiska.

    Zabytki

    Kapliczka z 1950 roku. Fot. Dariusz Tarasiuk

    Ważne wydarzenia i postacie

    Mieszkaniec Ratajewicz – znany działacz społeczno-gospodarczy Szymon Pyszko był posłem Sejmu II Rzeczypospolitej (1938-1939). Należał do Obozu Zjednoczenia Narodowego. Jego córka Zofia z mężem Stanisławem Filipczakiem byli członkami oddziałów partyzanckich BCH [Wawryniuk, 2021a].

    Małe ojczyzny – strefa regionalistów

    Współczesność, strategie rozwoju

    Samorząd, organizacje​

    Kościoły i związki religijne​

    Życie kulturalne

    Oświata i szkolnictwo

    Wybitne postacie​

    Rodziny – pamiątki

    Wspomnienia, albumy rodzinne​

    Gospodarka – firmy i przedsiębiorstwa

    Walory turystyczne

    Folklor​

    Miejsca pamięci