Łyniew

Patrz hasło: Wisznice.

W XIX w. posługiwano się dwoma nazwami Łyniew (wieś) i Łyniów (folwark). Według „Słownika Nazw Miejscowych” nazwa wsi pochodzi od białoruskiego słowa łuń – „hultaj” [NMP, 2005, t. 6, s. 413]. Być może jest to jednak nazwa odosobowa, przydomek osoby w jakiś sposob związanej z początkami wsi.

Podlasie, do którego zaliczano okolice Łyniewa w XV w. należało generalnie do Wielkiego Księstwa Litewskiego, a w jego ramach do bardzo rozległego województwa trockiego. W 1513 r. król Zygmunt I utworzył samodzielne województwo podlaskie ze stolicą w Drohiczynie, składające się m.in. z ziemi brzeskiej. Na mocy reform administracyjnych w Wielkim Księstwie Litewskim w 1566 r., z dotychczasowego województwa podlaskiego wydzielono powiaty brzeski, kobryński i kamieniecki, tworząc z nich nowe województwo brzesko-litewskie, ze stolicą w Brześciu (Litewskim) [Maroszek, 2013, s. 15–139; Wawrzyńczyk, 1951, s. 14–37; Flisiński, 2003, s. 34–57]. Łyniew od 1566 r. należał do powiatu brzeskiego województwa brzesko-litewskiego w Wielkim Księstwie Litewskim. Po III rozbiorze Rzeczypospolitej miejscowość znalazła się w zaborze austriackim w cyrkule bialskim (Galicji Zachodniej).

Po włączeniu w 1809 r. tzw. Nowej Galicji do Księstwa Warszawskiego, w 1810 r. wieś weszła w skład powiatu włodawskiego departamentu siedleckiego [DPKW, 1811, t. 2, nr 16, s. 148]. Po powstaniu w 1815 r. Królestwa Polskiego, w wyniku reformy administracyjnej z 1816 r., znalazła się powiecie włodawskim obwodu radzyńskiego województwa podlaskiego (od 1837 r. guberni podlaskiej) [DPKP, 1816, t. 1, s. 119]. W latach 1844–1866 leżała w okręgu włodawskim powiatu radzyńskiego guberni lubelskiej, a od 1867 r. w powiecie włodawskim guberni siedleckiej (w latach 1912–1915 guberni chełmskiej) [DPKP, 1867, t. 66, s. 279]. W latach 1915–1918 r. znajdowała się w strefie wojskowej okupacji niemieckiej, tzw. Etappen Inspektion Armee Bug. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę (1919-1939) wieś należała do powiatu włodawskiego województwa lubelskiego. W czasie okupacji niemieckiej (1939–1944) włączono ją do powiatu bialskiego. Od 1944 r. ponownie w powiecie włodawskim województwa lubelskiego. W latach 1975–1998 w województwie bialskopodlaskim, potem w powiecie bialskim województwa lubelskiego.

Gmina

Gminy dominialne powstały na podstawie Konstytucji Księstwa Warszawskiego. Na mocy ustawy z 1809 r. wprowadzono gminy wiejskie, na czele których stali wójtowie, którymi zostawali z urzędu właściciele dóbr ziemskich. Za zgodą władz zwierzchnich mogli oni wyznaczać swoich zastępców. Wójtowie byli wykonawcami zarządzeń władz państwowych, opiekowali się majątkiem gminnym, czuwali nad bezpieczeństwem, porządkiem i zdrowiem mieszkańców. Przy tym pełnili swoją funkcję bezpłatnie. Pomocą wójtom w poszczególnych wsiach służyli sołtysi [DPKW, 1809, t. 1, s. 227–236]. W pierwszej połowie XIX w. Łyniew należał do gminy Wisznice [APL, MSGL, sygn. 167]. Po utworzeniu na mocy ukazu cara Aleksandra II gmin samorządowych w Królestwie Polskim, w 1865 r. wieś weszła w skład gminy Horodyszcze [APL, BKSW, sygn. 4]. W II Rzeczypospolitej miejscowość nadal zaliczała sie do tej jednostki, której nazwę w 1928 r. zmieniono na Wisznice. W 1933 r. utworzono gromadę Łyniew, w skład tej ostatniej weszły: wieś, Marylin i Sewerynówka [LDW, 1933, nr 22, poz. 181]. Po likwidacji gmin w 1954 r. wieś stała się siedzibą gromady [DUWRNwL, 1954, nr 15, poz. 64]. W 1960 r. przyłączono ją do gromady Wisznice [DUWRNwL, 19159, nr 9, poz. 63]. W 1973 r. wieś włączono do gminy Wisznice [DUWRNwL, 1972, nr 12, poz. 269].

Sołtysami Łyniewa byli m.in.: Wincenty Kononiuk (II wojna światowa), Jan Lewczuk (-1949), Franciszek Furman (od 1949) [Doroszuk, 2018, s. 42; APL, KP PZPR we Włodawie, sygn. 272].

Według Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju (stan na 1.08.2024) wieś nie ma części składowych [https://eteryt.stat.gov.pl/]. W drugiej połowie XX wieku we wsiach Marylin i Łyniew posługiwano się następującymi nazwami: Brzozomostek, Bogdanowo, Borys, Brodockie, Browar, Budziska, Ciągłe, Daniłowszczyzna, Hanuli, Kaczenek, Korochód, Kula, Kurian, Międzydróżki, Olszynka, Pastewnik, Pieńki, Pirogowe, Pod Lasem, Podrzeka, Poduchowne, Praszczyzna, Przydatki, Rzeczetnica, Rzczka, Sewerynówka, Stary Las, Szlacheckie, Szulcowizna, Szwedzkie Mogiłki, Wąskie, Wilcze Doły, Wysokińszczyzna, Zagóra, Zaokop, Zaruka, Zarzecze, Żabie Bagno i Żary [Maniowiec, 2006; Olejnik, 2017].

W 1740 w Łyniewie mieszkali wierni parafii rzymskokatolickiej w Wisznicach o nazwiskach: Mieczyński i Estko (zapisani jako „panowie”) oraz Fijałkowski, Gościmiński, Kobyliński, Koc, Kowalik, Łęczycki, Rucki i Zalewski [Archiwum Parafii r-k. w Wisznicach].

W 1813 r. we wsi gospodarstwa posiadali: Lewko Chomiuk, Trochim Chomiuk, Paweł Osypiuk, Kirył Predyk, Roman Tarasiuk, Hryć Kościuk, S. Gromisz, Sydor Jakmiowicz, Mikołaj Kisiel, Samson Karpiuk, Ostasz Gromisz, Wasyl Olesiuk, Suszkowa, Iwan Kisiel, Semen Gromisz, Adam Romaniuk, Panas Kisiel, Kondrat Kanon, Chwedor Kisiel, Miron Kaponiuk, Oleksa Tarasiuk, Paweł Lewoniuk, Nestor Osypiuk, Kornyło Kisiel, Stach Chwedonik, Iwan Kononiuk, Tomasz Kononiuk, Iwan Prokopiuk, Michał Sorapczuk, Kiraj Waszczuk, Nieścior Osypiuk i Iwan Malec [APS, Witkowski Wiktor, pisarz aktowy departamentu siedleckiego, sygn. 7].

W 1864 r. w Łyniewie uwłaszczeni zostali: Paweł Lewoniuk, Kazimir Iwan Gromysz, Jozefat Gromysz, Filip Kisiel, Iwan Snopczuk, Niczypor Pajko, Anastazy Olejaruk, Semen Kononiuk, Iwan Groborczyk, Martin Gromysz, Osip Kisiel, Martin Przybysz, Dmitrij Snopczuk, Grić Kononiuk, Melan Kononiuk, Osip Waszczuk, Maksim Tarasiuk, Iwan Leoniuk, Aleksandr Kononiuk, Sak Osipiuk, Taras Kononiuk, Stepan Olesiuk, Maksim Leoniuk, Warfłomiej Kononiuk, Aleksandr Prokopiuk, Jakow Kisiel, Nikita Grojczuk, Nikołaj Samojluk, Iwan Prołeś, Filip Pajczuk, Silwestr Kisiel, Josif Winniczuk, Michaił Gromysz, Sak Kisiel, Ignatij Maciejuk, Demid Maciejuk, Roman Gromysz, Matwiej Snopczuk, Gelemon Karnicki, Dominika Marciniukowa, Semen Dzirko, Łuka Panko, Andriej Kononiuk, Anton Czerniaczuk, Iwan Snopczuk, Józefa Lewartowska, Pelagia Lesiukowa, Iwan Osypiuk i Ułas Frończuk [APL, ZTL, sygn. 3239].

W trakcie systematycznych badań powierzchniowych w ramach AZP w roku 1992 i 1993 odkryto 10 stanowisk o charakterze śladów osadniczych, niektóre być może po siedlisku/osadzie. Na podstawie zebranych fragmentów ceramiki naczyniowej, wyróżniono kilka horyzontów chronologicznych. Najstarszy pochodzi z epoki brązu (kultura: trzciniecka, łużycka?), kolejny ze średniowiecza wczesnego (m.in. w zakresie X-XII w.) i późnego, również z pogranicza średniowiecza i bliżej nieokreślonego okresu nowożytnego. Z kilku stanowisk nie określono chronologii nielicznych, mało charakterystycznych ułamków naczyń i półsurowca krzemiennego. Od miejscowej ludności uzyskano informacje o przypadkowych odkryciach w rejonie uroczyska „Szwedzkie Mogiłki” – w roku 1957 kilkunastu grocików krzemiennych (skarb?), zaś w roku 1992 wykopywaniu kości ludzkich (cmentarz choleryczny?) [NID, AZP obszar 66-87].

W latach 1993-1996 prowadzono badania ratownicze na dzikiej piaskowni, gdzie poza obiektami (ponad 30), uzyskano głównie materiał ceramiczny, w stopniu niewielkim także krzemienny – datowany na późną epokę brązu-wczesną epokę żelaza (kultura łużycka) oraz wczesne średniowiecze (VII-VIII w.), śladowo również późny neolit (kultura ceramiki sznurowej) [Bienia, Żółkowski 1994; Żółkowski 1998; tenże 2005].

Najstarszym znanym dokumentem o Łyniewie jest akt jego nadania dla Iwana Sapiehy przez króla Zygmunta Starego z 1510 r. [LM, kn. 25, 1998, s. 195], lecz niewątpliwie wieś istniała wcześniej.

Początkowo Łyniew należał do domeny książęcej. W 1510 r. król Zygmunt Stary wystawił dokument, w którym nadawał Iwanowi Sapieże Łyniew ze wszystkimi jego ziemiami, rzeczkami, stawami, sadzawkami rybnymi oraz zamieszkującymi tam ludźmi [LM, kn. 25, 1998, s. 195]. W 1517 r. dobra wisznickie, do których należał Łyniew przeszły na własność jego syna Pawła Sapiehy. W 1579 r. przypadły one Andrzejowi, synowi Pawła. Po kilku latach, w 1588 r. sprzedał on je bratu Mikołajowi. Od jego śmierci w 1599 r. do 1614 r. dobrami wisznickimi zarządzał jego syn noszący to samo co ojciec imię – Mikołaj. We wspomnianym 1614 r. w wyniku podziału majętności przypadły dla jego brata Krzysztofa. Po jego bezpotomnej śmierci, 27 XI 1637 r. Łyniew stał się własnością jego brata Mikołaja. Od 1644 r. po śmierci Mikołaja Sapiehy zmieniały one często właścicieli. Najpierw przejął je jego syn Kazimierz Melchiades, uczestnik wielu wojen polsko-kozackich. W 1649 r., gdy do pełnoletności doszedł jego młodszy brat Jan Ferdynand, dokonano podziału spadku. Łyniew miał otrzymać Jan Ferdynand, w zamian za opiekę nad siostrami i spłacenie długów ojca. Być może jednak otrzymał on wówczas tylko folwark Żuława z wsiami: Żeszczynka, Lipinki, Stasiówka i Perechod. Sam zaś Łyniew przejął dopiero w 1654 r., po śmierci brata. Jan Ferdynand zmarł bezpotomnie w 1659 r. Jego majętności przeszły w ręce jego stryjecznego brata Krzysztofa Franciszka, który zmarł również w młodym wieku. Kolejny dziedzic Wisznic Stanisław Kazimierz, syn Krzysztofa zmarł wskutek ran odniesionych w bitwie pod Chocimiem (1673 r.) Kolejnym właścicielem tego miasteczka i okolicznych wsi został jego brat Władysław (zm. w 1733 w Wisznicach), pozostawiając po sobie trzech synów: Karola, Kazimierza i Ignacego. Tzw. „hrabstwo wisznickie” przeszło w ręce Kazimierza. Po trzech latach, po jego przedwczesnej śmierci, jego współwłaścicielami zostali dwaj pozostali bracia. W 1769 r. dobra wisznickie z Łyniewem zostały zasekwestrowane. Wiązało się to z wzięciem czynnego udziału w konfederacji barskiej przez ówczesnego ich dziedzica Józefa, syna Ignacego. Józef, pomimo iż był jednym z niewielu wiernych do końca zwolenników konfederacji, nie zapisał się chlubnie w jej dziejach. Po jej upadku musiał emigrować za granicę. Jego dobra wisznickie uniknęły konfiskaty dzięki staraniom jego żony Teofili z Jabłonowskich. Udało się jej bowiem uzyskać uznanie za właściciela „hrabstwa wisznickiego” ich dopiero co narodzonego syna Aleksandra, w przyszłości znanego geologa. „Hrabstwo wisznickie” zaczęło rozpadać się w 1792 r. Teofila Sapieżyna znajdując się w trudnej sytuacji finansowej zmuszona była do sprzedaży kolejnych majątków. Pozostała część dóbr wisznickich składająca się m.in. z miasta Wisznice, wsi pańszczyźnianych: Łyniew i Rowiny oraz folwarków: Curyn, Łyniew i Wygoda, po śmierci Aleksandra w 1812 r. stała się własnością dzieci Aleksandra: Leona i Anny Zofii (później żony Adama Jerzego Czartoryskiego). W 1835 r. część należąca do Leona została skonfiskowana na rzecz skarbu publicznego Królestwa Polskiego na mocy postanowienia Rady Administracyjnej Królestwa Polskiego w sprawie konfiskaty dóbr pozostających na emigracji byłych powstańców listopadowych. W 1835 r. całość dóbr na publicznej licytacji nabył Ignacy Sosnkowski. Sprzedał on następnie ich część, m.in. folwark Łyniew w 1837 r. siostrze żony Mariannie z Kowalewskich Ziółkowskiej, żonie Karola. Po uwłaszczeniu w 1864 r. chłopi z Łyniewa, stali się pełnymi właścicielami użytkowanych wcześniej gospodarstw. W 1865 r. dobra ziemskie Łyniew nabył Seweryn Łochowski, mąż Anny Ziółkowskiej, który w 1868 r. sprzedał po 23 morgi – Józefowi Twarowskiemu, Kazimierzowi Gromyszowi i ickowi Lanca (Łyniew B). W 1869 r. po rozwodzie Łochowskiego unieważniono akt zakupu przez niego tych dóbr (1380 morgów). Przeszły one z powrotem na własność Marianny Ziółkowskiej. Ta z kolei w 1871 sprzedała 778 morgów. Nabyli je wówczas Rozalia Bielińska, Józef Świętochowski, Tomasz Tarkowski, Szymon Zubielewicz, Jan Przesmycki, Franciszek Piwoni i Piotr Szulc. Folwarki Anulin i Marylin (602 morgów) w 1871 r. odziedziczyła córka Marianny – Anna Łochowska, która w 1877 r. sprzedała je Józefowi Czerskiemu. W 1878 r. dobra kupili Jan i Albina Wysokińscy. W 1883 r. stały się one własnością Weroniki z Wysokińskich Piwoni oraz Jana i Albiny Wysokińskich. W latach 1909-1910 dokonano parcelacji majątku [APL OCH, HW, sygn. 2/371, 2/381, 4/43]. Osobnym majątkiem był folwark poduchowny, który kupił przed 1888 r. Aleksander Daniłow.

Sapiehowie nie zarządzali osobiście swoimi dobrami. Z reguły oddawali je w zastaw (forma dzierżawy). Łyniew m.in. w 1677 r. dzierżyli Tomasz i Anna Duszewscy. W 1687 r. Krzysztof i Helena z Duszewskich Czaplicowie oddali zastaw braciom Krzysztofa – Szczęsnemu i Kazimierzowi. Następnie w 1703 r. ta część wsi przeszła w ręce Piotra Mirowickiego. W 1717 r. ten ostatni nadal był zastawnikiem w Łyniewie. Inna część wsi przynajmniej od 1700 r. była w zastawie u Baltazara i Konstancji Kulikowskich. Ich stosunki z właścicielami dóbr były napięte. W 1709 r. oskarżyli oni Władysława Sapiehę o nakłonienie Szwedów i kozaków do rabunku ich domu w Łyniewie, namawianie chłopów do buntu, w wyniku którego spalili oni miejscowy folwark [LNB, f. 103, d. 547]. W 1730 zastawnikiem w Łyniewie został Władysław Dunin Mieczyński [NIAB, f. 1705, op. 1, d. 49]. Innymi zastawnikami byli Lachowicze i Olszewscy [LNB, f. 103, d. 547].

W okresie przedrozbiorowym ludność zamieszkująca wieś w większości była najpierw prawosławnymi, a po unii brzeskiej grekokatolikami (unitami). Pod względem administracji kościelnej tereny te należały do prawosławnej (a po 1596 r. unickiej) diecezji włodzimiersko-brzeskiej. W XVIII w. należały one do parafii unickiej w Wisznicach diecezji włodzimiersko-brzeskiej a po rozbiorach Rzeczypospolitej diecezji chełmskiej. W 1783 r. we wsi zamieszkiwało w 21 domach 114 grekokatolików [APL, CHKGK, sygn. 114]. W 1842 r. ich liczba wzrosła do 191 [APL, RGP, sygn. 72]. Wieś w dużej części była przeciwna przymusowemu przyjęciu prawosławia przez unitów, narzuconego przez carat w 1875 r. W 1880 r. proboszcz prawosławnej parafii w Wisznicach Mikołaj Mazanowski doniósł na Aleksandra Kononiuka z Łyniewa, że ten pochował bez obrzędów prawosławnych swoją 8-letnią córkę. Proboszcz wisznicki Władysław Lipiński w 1875 r. zapłacił 15 rb. za pochowanie unitki Apolonii Szulc z Łyniewa [Tarasiuk, 2006]. Ksiądz misjonarz Jan Urban 7 VIII 1902 r. przejechał do Łyniewa, gdzie jednak przyjęto go w leśniczówce z obawy przed denuncjacją przez tamtejszych prawosławnych. Wieś ta była bardzo skłócona, gdyż było tam kilku bardzo bogatych chłopów i szlachty oraz dużo prostego chłopstwa, czyli „mieszaninę warunków z nieodstępnymi w takim razie niezgodami, zawiścią, procesami” [Urban, 1923]. Po carskim ukazie tolerancyjnym z 1905 r., zezwalającym na zgodne z prawem przyjmowanie obrządku rzymskokatolickiego prawie wszyscy prawosławni we wsi przeszli na katolicyzm. W 1914 r. w miejscowości zamieszkiwało już tylko 14 prawosławnych [APL, KPCH, sygn. 1003].

Drugą grupę mieszkańców wsi stanowili katolicy należący do parafii rzymskokatolickiej w Wisznicach. W 1858 r. w wsi mieszkało 62 jej wiernych [APR, ZDP, sygn. 15542]. Ich liczba zdecydowanie wzrosła od ukazu tolerancyjnego w 1905 r., w wyniku którego zdecydowana większość mieszkańców Łyniewa przeszła z prawosławia na katolicyzm.

Od czasu do czasu w Łyniewie zamieszkiwali również Żydzi, np. Moszko Rozman w 1910 r. [APL, RGS, sygn. 310].

Według wykazu z 1827 r. we wsi znajdowało się 33 domy zamieszkane przez 219 osób [Tabella miast, 1827, t. 1, s. 285]. Słownik Geograficzny informuje zaś o 50 domach i 634 mieszkańcach w 1876 r. [SGKP, 1880–1914, t. 5, s. 851]. Według spisu powszechnego z 1921 r. w 98 budynkach zamieszkiwało 487 osób. Wszyscy deklarowali wyznanie rzymskokatolickie [Skorowidz miejscowości, 1924, t. 4]. W 2021 r. we wsi mieszkało 158 osób [https://www.polskawliczbach.pl].

Zdecydowana większość mieszkańców wsi na przestrzeni dziejów utrzymywała się z rolnictwa. Znajdowały się tutaj dwa folwarki, właściciela dóbr i parafii rzymskokatolickiej w Wisznicach. W folwarku należącym do kościoła rzymskokatolickiego w 1866 r. znajdowały się następujące budynki: dom mieszkalny – z drzewa sosnowego tartego w węgieł budowany na podmurówce. Miał on sień, cztery izby i komórkę. Nie było podłogi. Posiadał drzwi wejściowe i osiem okien sześcioszybowych, dwa piece ceglane oraz murowany komin; ponadto wyliczono stodołę i budynek gospodarski. Przy folwarku mieszkało pięciu zarobników: Onufry Sawczyński, Paweł Litwiak, Wiktor Maksymiuk, Wasyl Parafiniuk i Ułas Suproniuk. Zarządzający parafią duchowni często wydzierżawiali folwark łyniewski. W 1862 r. proboszcz Jakub Łukasiewicz oddał go w arendę na rok Mariannie Ziółkowskiej za 255 rb., przy czym sam opłacał podatki. Potem od 1866 r. dzierżawił go Kowalski [Tarasiuk, 2006]. Chłopi z części Łyniewa Karola Ziółkowskiego w 1846 r. za użytkowanie 25 morgów ziemi odrabiali dwa dni sprzężajne i dwa piesze tygodniowo pańszczyzny stałej przez cały rok oraz 16 dni dodatkowych w okresie od 1 sierpnia do 30 września [APL, RGL I, sygn. skarb. 244]. Ukaz cara Aleksandra II z 2 III 1864 r. uwłaszczał chłopów, przekazując im na własność ziemię, którą dotychczas uprawiali. Za otrzymany grunt mieli zapłacić nie jego poprzednim posiadaczom, ale państwu rosyjskiemu, które wzięło na siebie obowiązek rozliczenia się z dotychczasowymi właścicielami. Uwłaszczenie włączało do życia publicznego całe rzesze chłopów. W 1864 r. we wsi w oparciu o prawo z 1846 i 1864 r. uwłaszczono 23 gospodarstwa będące w posiadaniu 32 właścicieli. Każde z gospodarstw otrzymało ok. 23 morgi ziemi. Z kolei w oparciu tylko o prawo z 1864 r. uwłaszczano jedno gospodarstwo i 12 zagrodników. W sumie w wyniku uwłaszczenia chłopi otrzymali 653 morgi ziemi. Uwłaszczone gospodarstwa dostały następujące serwituty: prawo otrzymywania z lasów dworskich materiału na poprawę i budowę budynków w miarę potrzeb, 26 wozów opału rocznie, z prawem wchodzenia z siekierą do lasu, ale bez ścinania drzew z pnia, chrust i kołki na płoty, na studnie, wozy i sanie. Pełni gospodarze mogli paść swoje bydło w lasach i na polach folwarku. Pozostali dostawali 12 wozów opału i mogli wypasać na ziemi dworskiej jedną sztukę bydła [APL, ZTL, sygn. 3239].

Niektóre osoby pracowały poza sektorem rolniczym. W 1895 r. karczmę w Łyniewie prowadził Iwan Klimiuk [APL, Siedlecka Izba Skarbowa, sygn. 287]. W 1905 r. browar w Łyniewie prowadził Alter Zanberman, a sklep Szymon Jankielewicz Sroka i Sura Dwojra Rozenbaum [APL, Siedlecka Izba Skarbowa, sygn. 394].

Kapliczka drewniana

Zbudowana w 1918 roku. Stanowiła symbol wolności religijnej po latach prześladowań przez zaborców. Odnowiona w 1980 roku.

Protest przeciwko powstaniu guberni chełmskiej

Mieszkańcy wsi aktywnie uczestniczyli m.in. w akcji protestu przeciwko planom wydzielenia guberni chełmskiej i przyłączenia jej do generał-gubernatorstwa w Kijowie. Na przełomie 1908/1909 r. Koło Polskie w III Dumie Państwowej zorganizowało akcję pisania protestów w tej sprawie. Włączyła się do niej ludność Południowego Podlasia. List protestacyjny podpisały 114 osób w imieniu 470 mieszkańców Łyniewa [GARF, f. 5122, op. 1, d. 40].

Tragiczny rok 1943

Wojna do początku roku 1943 r. nie niosła strat ludnościowych w Łyniewie. Wieś była jednak terroryzowana przez partyzantkę sowiecką. 16 I 1943 r. żandarmeria niemiecka otoczyła dom w Łyniewie, w którym od dwóch dni pili „sowieci”, zabijając dwóch z nich. W odwecie partyzanci zabili 25 stycznia (godz. 22.00) pięciu przypadkowych mieszkańców Łyniewa: Bogdana Melanowicza, l. 20; Józefa Snopczuka, l. 21; Bolesława Twarowskiego, k. 46; Mikołaja Leoniuka, l. 53 i Augustyna Leoniuka, l. 63. Nieznani sprawcy 4 lipca (godz. 23.00) spalili dwa domy, zabili dwie osoby – Jana Kisiela, l. 63 i Michała Miłosza, 63 raz ranili jedną osobę. Kilka godzin później, nad ranem 5 lipca 1943 r. przyjechała do wsi żandarmeria niemiecka i rozstrzelała sześciu mieszkańców wsi: Jana Gromysza, l. 50 i jego synów Feliksa, l. 20 i Stanisława, l. 26 oraz Feliksa Szechniuka, l. 18; Aleksandra Pajczuka, l. 36 i Jana Kulikowskiego, l. 35. Z kolei 31 grudnia 1943 r. partyzanci sowieccy rozstrzelali Piotra Radczuka, l. 25 [Materiały własne autora].