Garbów

start

Powiat: lubelski

Gmina: loco

Mapa miejscowości

end

Miejscowości – część ekspercka

W świecie cyfrowym

Garbów. Wieś i gmina w zasobach Internetu (dostęp 05-06 lipca 2024)

INFORMACJE OGÓLNE

Oficjalna strona internetowa Gminy Garbów (na jej głównym poziomym pasku znajdują się następujące zakładki¹:

Aktualności (subdywizje w jej obrębie dotyczą ważnych, praktycznych informacji skierowanych głównie do mieszkańców gminy: gospodarowanie odpadami, partycypacja w planowaniu przestrzennym, sesje Rady Gminy, ogłoszenia sołeckie, informacje Wójta Gminy, obwieszczenie Wójta Gminy, aktualności oświatowe, sprawy wyborcze, ostrzeżenia meteorologiczne, etc.). Po otwarciu kolejnej zakładki „Gmina” pojawiają się ogólne informacje o gminie, natomiast po lewej stronie znajduje się pionowy pasek z następującymi podziałami wewnętrznymi:

Informacje o gminie (rozszerzone, opracowała H. Stępniak)

Historia gminy (synteza w opracowaniu R. Wójcik)

Rada Gminy IX kadencji

Wykaz sołectw i sołtysów

Gmina w liczbach (podstawowe dane dotyczące liczby mieszkańców i powierzchni poszczególnych sołectw)

Herb i flaga (zawiera poza wzorem herbu rzetelny i rozległy tekst naukowy autorstwa H. Seroki)

Mapa gminy (nieaktywna)

Jednostki organizacyjne (strona odsyła do nieco rozszerzonych informacji dotyczących biblioteki publicznej, Publicznej Szkoły Podstawowej w Borkowie, Szkoły Podstawowej w Przybysławicach, Szkoły Podstawowej w Garbowie, Szkoły Podstawowej w Bogucinie, Publicznej Szkoły Podstawowej w Leścach, Szkoły Podstawowej w Woli Przybysławskiej oraz Ośrodka Pomocy Społecznej)

Galeria (zawiera fotorelacje z ważnych wydarzeń gminnych, świąt państwowych i religijnych oraz sportowych)

Kamera on-line (nieaktywna).

Poniżej wspomnianego paska pionowego na stronie gminnej znajduje się kolejny, mieszczący informacje związane z polityką rządu i jego programami oraz projektami unijnymi. Można tu jednak znaleźć również link do filmu promocyjnegopt: Gmina Garbów – odkryj piękno w nieznanym dostępnego także w English version: Garbów Land – Discover the beauty in the unknown

Po powrocie na główny pasek poziomy znajduje się zakładka Urząd Gminy Garbów z wieloma informacjami dotyczącymi struktury i funkcjonowania urzędu oraz wszelkich statutów, regulaminów wewnętrznych, planów, organizacji pozarządowych etc. Kolejne zakładki to „Gospodarka”, „Kultura”, „Biblioteka”, „Turystyka i sport”, których nowe/aktualne adresy internetowe i treści zostały zaprezentowane w innej części poniższego zestawienia uporządkowanego wedle działów merytorycznych.

Garbów (gmina) (informacje ogólne)

Gmina Garbów w liczbach (dane statystyczne)

Specyfiką internetowego oblicza Gminy Garbów jest możliwość jej poznania via inne portale tworzone przez liczne i aktywnie działające stowarzyszenia i fundacje. Poniżej przykłady tego godnego naśladowania zjawiska:

NaszGarbow.pl To lokalny serwis informacyjny z wieloma zakładkami (Wiadomości, Kultura i edukacja, NaszGarbów.TV, Redakcja Młodych, Różności, Ziemia Garbowska – tu w rozszerzeniu znajdują się informacje związane z historią Garbowa i gminy). Na pasku pionowym umieszczono treści dotyczące każdego gminnego sołectwa. Niestety, ostatnia większa aktywność twórców strony dotyczy lata 2023 r. Zakładka Kim jesteśmy? Co zamierzamy?o inicjatorach przedsięwzięcia informuje jedynie w dość lakoniczny sposób: „Jesteśmy wolną i otwartą federacją organizacji, ruchów, stowarzyszeń oraz wszystkich ludzi dobrej woli Ziemi Garbowskiej. Działając razem, tworzymy prawdziwie profesjonalne lokalne medium informacyjne, służące realnej komunikacji społecznej, wzajemnej wymianie dóbr kulturowych i materialnych oraz swobodnej integracji wszystkich lokalnych społeczności i poszczególnych osób, które szanując wartości patriotyczne i religijne, pragną współdziałać dla wspólnego dobra mieszkańców Ziemi Garbowskiej, a przez to przyczyniać się do pomyślności i wzrostu całej naszej Ojczyzny. Serwis internetowy NaszGarbow.pl to nasze lokalne, obywatelskie, niezależne przedsięwzięcie na miarę XXI wieku. Jest ono wyraźnym znakiem żywotności lokalnej społeczności, która świadomie i skutecznie dąży do samostanowienia o sprawach swojej ziemi. Jako inicjatorzy przedsięwzięcia chcemy, aby NaszGarbow.pl był takim medium, w którym będzie można dowiedzieć się o ważnych sprawach gminy, parafii oraz Polski. Chcemy, aby w końcu mógł być słyszany głos większości, czyli głos zwykłych mieszkańców Ziemi Garbowskiej, któremu dotychczas stworzone lokalne media nie udostępniają wystarczająco dużo wolnej i niezależnej przestrzeni komunikacyjnej. Serwis NaszGarbow.pl, jako dostępne dla wszystkich narzędzie wymiany wartościowych informacji oraz jako kulturalne miejsce wymiany myśli, taką właśnie wolną i niezależną przestrzeń ma skutecznie i szybko stwarzać.”

Lokalna Grupa Działania na Rzecz Rozwoju Gmin Powiatu Lubelskiego „Kraina wokół Lublina” na prowadzonym przez nią portalu przynosi mnóstwo ważnych i praktycznych informacji. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania na Rzecz Rozwoju Gmin Powiatu Lubelskiego „Kraina wokół Lublina” powstało 16 kwietnia 2008 roku. Do Stowarzyszenia należy 68 członków reprezentujących sektory: publiczny, społeczny i gospodarczy. Realizacja Lokalnej Strategii Rozwoju (LSR) została określona na lata 2014 – 2020 i dotyczy położonych wokół/blisko Lublina następujących gmin: Bełżyce, Borzechów, Bychawa, Garbów, Głusk, Jabłonna, Jastków, Konopnica, Krzczonów, Niedrzwica Duża, Niemce, Strzyżewice, Wólka, Wysokie, Zakrzew.

Zupełnie wyjątkowy wydaje się Oficjalny serwis internetowy wsi Bogucin , który przynosi bogactwo i gwarantuje jakość prezentowanych na tym wiejskim portalu informacji. Jego zasięg i adresaci (potencjalnie mieszkańcy jednej wsi) czyni ten portal przedsięwzięciem niezwykle oryginalnym, ale i ze wszech miar godnym naśladowania w skali regionu, a zapewne i kraju. Inicjatorzy i organizatorzy inicjatywy pt. BOGUCIN NASZA MAŁA OJCZYZNA zasługują na ogromne słowa uznania i pochwałyInformacje zawarte na portalu –prawdziwe kompendium wiedzy o Bogucinie i okolicach- zostały umieszczone w merytorycznych częściach niniejszego zestawienia. Stowarzyszenie „Mój Bogucin”.Stowarzyszenie „Mój Bogucin” zostało założone w roku 2012. Jego celem jest integracja lokalnej społeczności, pielęgnowanie historii i tradycji oraz troska o kulturalny rozwój wsi. Stowarzyszenie jest otwarte na współpracę z innymi organizacjami pozarządowymi z Bogucina i tutejszą Szkołą Podstawową”.

GMINA WIEJSKA GARBÓW POWIAT LUBELSKI (dane statystyczne)

RAPORT O STANIE GMINY GARBÓW W ROKU 2018

RAPORT O STANIE GMINY GARBÓW W ROKU 2020

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Garbów

Strategia Rozwoju Gminy Garbów na lata 2016-2023

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI GARBÓW NA LATA 2010 – 2016

Plan rozwoju lokalnego Gminy Garbów 2004

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY GARBÓW woj. lubelskie DOKUMENT SYNTEZY (2020)

Gmina Garbów

Mapa gminy Garbów

WSIE I SOŁECTWA GMINY GARBÓW

Wola Przybysławska (wieś dzieli się na dwa sołectwa: Wola Przybysławska I i Wola Przybysławska II)

Wola Przybysławska na portalu NaszGarbów.pl (info do 2018 r.)

Wieś Wola Przybysławska w liczbach

Wola Przybysławska (410), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 797.

Zagrody

Wieś Zagrody w liczbach https://www.polskawliczbach.pl/wies_Zagrody_garbow_lubelskie

Zagrody na portalu NaszGarbów.pl https://naszgarbow.pl/miejscowosci/zagrody/ (info do 2017 r.)

AKTUALNOŚCI

Bieżące informacje na temat gminy i jej mieszkańców obecne są na wymienionych już portalach gminy, lokalnych stowarzyszeń i fundacji (np. NaszGarbow.pl,Stowarzyszenia „Mój Bogucin”, EBiuletyny LGD „Kraina wokół Lublina”). Dla przykładu:

LGD „Kraina wokół Lublina” od 2010 roku do 2014 w wydawała dostępne w pdf EBiuletyny

Aktualności Bogucin

Od lutego 1991 roku Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Garbowskiej wydaje „Głos Garbowa” – miesięcznik, na łamach którego zamieszczane są informacje dotyczące wydarzeń w gminie i regionie, prezentowana jest wielowiekowa historia, a także twórczość artystyczna mieszkańców. patrz: Archiwum Głosu Garbowa (z l. 1991-2024) w wersji elektronicznej (pdf)

„Radio Lublin” (z tagiem „Garbów”)

„Kurier Lubelski” (z tagiem „Garbów”)

„Dziennik Wschodni”(z tagiem „Garbów”)

Lublin112.pl (z tagiem „Garbów”)

Jawny Lublin (z tagiem „Garbów”)

Lublin.eu (z tagiem „Garbów”)

Wyborcza.pl Lublin (z tagiem „Garbów”)

STOWARZYSZENIA, FUNDACJE, ORGANIZACJE(liczba lokalnych stowarzyszeń, stanowiąca dowód na wyjątkową aktywność obywatelską, zaangażowanie mieszkańców gminy, zasługuje na podziw i uznanie!)

Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania na Rzecz Rozwoju Gmin Powiatu Lubelskiego „Kraina wokół Lublina”

Szerzej o niej: LGD „Kraina wokół Lublina”

Lokalna Strategia Rozwoju dla Obszaru Lokalnej Grupy Działania „Kraina wokół Lublina” na lata 2023-2027

Stowarzyszenie „Mój Bogucin”

Szerzej o Stowarzyszeniu „Mój Bogucin”

Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Borków Janów

Patrz także: Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Borków i Janów

Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Leśce(powstałe w 2008 roku)

Patrz też: Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Leśce

Stowarzyszenie „Wspólnota Garbowska”

Szerzej patrz: Stowarzyszenie „Wspólnota Garbowska”

Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Garbowskiej Na stronie znajduje się obszerny tekst: 26-LAT DZIAŁALNOŚCI TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ ZIEMI GARBOWSKIEJ (1990-2016)

Patrz też: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Garbowskiej

Stowarzyszenie „Nasz Gutanów”

Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Inicjatyw Lokalnych i Oświatowych „Wektor” w Garbowie

Stowarzyszenie „Wektor” w Garbowie

Koło Gospodyń Wiejskich w Garbowie zał. w 1935 r.

Koło Gospodyń Wiejskich w Bogucinie zał. w 1962 r.

patrz też: KGW w Bogucinie

Historia KGW w Bogucinie

Koło Gospodyń Wiejskich w Woli Przybysławskiej zał. w 1935 r.

Koło Gospodyń Wiejskich w Gutanowie zał. w 1945 r.

Koło Gospodyń Wiejskich w Piotrowicach Wielkich zał. w 1956 r.

KGW w Piotrowicach Wielkich

Koło Gospodyń Wiejskich „Karolinka” w Karolinie zał. w 1961 r.

Koło Gospodyń Wiejskich „Karolinka”

Koło Gospodyń Wiejskich w Leścach zał. w 1962 r.

60-lecie Koła Gospodyń Wiejskich w Leścach

Koło Gospodyń Wiejskich w Borkowie zał. w 1969 r.

Koło Gospodyń Wiejskich w Janowie zał. w 1965 r.

Koło Gospodyń Wiejskich w Zagrodach zał. w 1960 r., reaktywowane w 2013 r.

Koło Aktywnych Kobiet z Zagród

Koło Gospodyń Wiejskich w Przybysławicach zał. w 1960 r. reaktywowane w 2000 r.

Ochotnicza Straż Pożarna w Leścach (założona w 1964 roku)

Ochotnicza Straż Pożarna w Piotrowicach Wielkich (założona w 1956 roku, budynek oddano do użytku w 1990 roku)

OSP w Piotrowicach Wielkich

Ochotnicza Straż Pożarna w Garbowie

Ochotnicza Straż Pożarna w Woli Przybysławskiej

OSP w Woli Przybysławskiej

Ochotnicza Straż Pożarna w Borkowie

Ochotnicza Straż Pożarna w Gutanowie

Ochotnicza Straż Pożarna w Janowie

BOGUCIŃSKIE FIRMY

Oświata:

STRATEGIA ROZWOJU EDUKACJI W GMINIE GARBÓW na lata 2008-2013

Szkoły w Gminie Garbów

Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w Garbowie

Publiczna Szkoła Podstawowa w Borkowie (prowadzona przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Borków i Janów)

Szkoła Podstawowa im. Bolesława Prusa w Przybysławicach

Szkoła Podstawowa im. Wandy Chotomskiej w Bogucinie

Szkoła Podstawowa w Bogucinie

Szkoła Podstawowa im. Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej w Leścach

Szkoła Podstawowa w Leścach (prowadzona przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Leśce, zbudowana w 2000 roku)

Społeczne Przedszkole Leśminkowo (znajdujące się w budynku szkolnym, także prowadzone przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Leśce, działa od 2012 roku)

ŻYCIE RELIGIJNE:

Parafia pw. Przemienienia Pańskiego w Garbowie

Parafia p.w. Macierzyństwa N.M.P. w Garbowie-Cukrowni

Parafia Macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny w Garbowie-Zagrodach (Kościół Rzymskokatolicki p.w. Macierzyństwa Najświętszej Marii Panny w Zagrodach, który należy do Parafii Garbów-Cukrownia)

Akcja Katolicka Parafii Garbów przy parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Garbowie

Dom Sióstr Salezjanek Garbów

KULTURA:

Gminna Biblioteka Publiczna im. Bronisława Pietraka w Garbowie Strona biblioteki informuje o aktualnej działalności placówki (Aktualności ), podaje informacje na temat jednostek filialnych w Bogucinie, Piotrowicach Wielkich oraz Przybysławicach. Biblioteka nie dysponuje katalogiem dostępnym on-line.

Na stronie gminnej w zakładce „ORKIESTRY, CHÓRY, ZESPOŁY MUZYCZNE” znajduje się opracowanie dotyczące Kół Gospodyń Wiejskich działających w Gminie Garbów (opr. H. Stępniak), sfer ich aktywności i historii:

Dziecięcy Zespół Tańca Ludowego „Bogutki”

Zespół Tańca Nowoczesnego Volumen Garbów

Garbowska Orkiestra Dęta

Patrz też: Garbowska Orkiestra Dęta

Grupa Teatralna z Lesiec

HISTORIA:

Na stronie gminnej w zakładce „Kultura” znaleźć można dział WYDAWNICTWA I PUBLIKACJE, a w nim zestawienie pt.WYDAWNICTWA DOKUMENTUJĄCE HISTORIĘ, TRADYCJĘ I DOROBEK KULTURALNY GARBOWA I NAJBLIŻSZYCH OKOLIC . W sumie na liście znajduje się 24 pozycje. Niektóre z wykazanych publikacji są dostępne online:

100-LECIE KOŚCIOŁA pw. PRZEMIENIENIA PAŃSKIEGO W GARBOWIE 1912-2012, Redakcja Halina Stępniak, Garbów 2012 (TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ ZIEMI GARBOWSKIEJ WYDANIE OKAZJONALNE). Istnieje także publikacja pt.: Z kart parafialnej kroniki – Stulecie Garbowskiej Świątyni 1912-2012, red. Niny Bartoszcze-Wylaź, Katarzyny Chabros i Edyty Kożuszek, która powstała z inicjatywy Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Inicjatyw Lokalnych i Oświatowych „Wektor” przy wsparciu finansowym Urzędu Gminy Garbów.

Zielony informator Gminy Garbów (folder)

Spacerkiem po Garbowie (album)

Garbowska Nekropolia – ocalić od zapomnienia

W zasobie Gminnej Bibliotece Publicznej oraz OSP w Garbowie znajduje się ciekawa monografia, „OSP w Garbowie- 90 lat historii. 1928-2018. 90 lat historii”, red. Sylwia Kopycińska i in., Garbów 2018, która znalazła się wśród laureatów konkursu „Książka Roku 2020” WBP w Lublinie.

Inne publikacje dostępne online:

Dziedzictwo kulturowe Lubelszczyzny

Historia Bogucina, opr. K. FLISIAK

Historia Szkoły w Bogucinie, opr. K. FLISIAK,

Słownik gwary bogucińskiej, opr. K. FLISIAK (zindeksowanych zostało 1143 słów i sformułowań)

K. FLISIAK, Historia nie tylko piłką pisana, Bogucin 2017

Bogucin 9 lipca’44 i inne historie wojenne, opr. Jadwigi Flisiak, Weroniki Gawron

J. i K. Flisiak, Bogucin na przestrzeni wieków – 1398-2008, BOGUCIN 2008

(PEŁNA WERSJA cz. 1)

J. i K. Flisiak, Bogucin na przestrzeni wieków PEŁNA WERSJA cz. 2

GARBOWSKIE CMENTARZE fragment książki „Garbowska nekropolia – ocalić od zapomnienia” (Garbów 2009).

Zielony Informator Gminy Garbów publikacja przygotowana przez Zespół Szkół w Garbowie Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej

Tajne nauczanie w Garbowie we wspomnieniach Władysława Wacha Inicjatywa Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Inicjatyw Lokalnych i Oświatowych „Wektor” w Garbowie

B. Mardofel, rec. książki: Historia Cukrowni „Garbów” / Robert Wójcik. – Lublin, 2010, GAZETA CUKROWNICZA, Rocznik 2012, zeszyt 1

R. Makarewicz, Szpital parafialny i przytułek w Garbowie, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne 104 (2015) platforma czasopism KUL

A.Rozwałka, Mączka, G., Niedźwiadek, R., Przedpaństwowy gród w Garbowie i jego zaplecze osadnicze. Zarys problematyki, Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego Tom XXXVIII, Rzeszów 2017, s. 217–236

B. Kwiatkowski, Folwarki Lubelszczyzny. Historia rozwoju i zabudowy, Lublin 2012

A.Ciekański, Zarys dziejów sieci kolei cukrowniczych w Polsce (tekst pojawia się automatycznie po wpisaniu tytułu)

B. Mikulec, Przemysł cukrowniczy na Lubelszczyźnie w latach 1864-1914 Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F, Historia 4647, s. 285-308, 1991/1992

R. Makarewicz, Dydaktyka i wychowanie w szkołach wiejskich w okresie dwudziestolecia międzywojennego na przykładzie szkół powszechnych gminy Garbów, „Biuletyn Historii Wychowania” 2016, 34, s. 117-133

J. Godlewski, PRZEMYSŁ CUKROWNICZY w KRÓLESTWIE POLSKIM 1870-1914

K. Flisiak, HISTORIA PIŁKĄ PISANA, BOGUCIN 2017

E. Przesmycka, Rewitalizacja zabudowy poprzemysłowej na przykładzie cukrowni na Lubelszczyźnie, w: Budownictwo na obszarach wiejskich Nauka, praktyka, perspektywy redakcja A. Halicka, Lublin 2013

Teatr NN (z tagiem Garbów, teksty, relacje ustne, fotografie, mapy)

ZABYTKI, TURYSTYKA KULTUROWA:

GMINNY PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI GMINY GARBÓW NA LATA 2020 – 2023 (Zarys historii obszaru gminy, s. 74-94; Zabytki w gminnej ewidencji zabytków, s. 100 – 122).

GMINA GARBÓW. Miejsca dokumentujące historię Gminy i jej mieszkańców. Wykaz

Szlak kulinarny Bogucina

Multimedialna Izba Tradycji w Garbowie

MULTIMEDIALNA IZBA TRADYCJI W GARBOWIE

Multimedialna Izba Tradycji w Garbowie Patrz też tutaj Ciekawa, typowo regionalna z zakładkami: Aktualności; Informacje ogólne, Projekty i wystawy; Twórcy lokalni; Zbiory, Galerie. Ostatnie wpisy, niestety, pochodzą z 2017 roku. Multimedialna Izba Tradycji (MIT) w Garbowie znajduje się w pomieszczeniach zabytkowego XIX wiecznego Pałacu hr Jezierskich w Garbowie.

Lubelskie Klimaty (Garbów)

Izba Regionalna Bogucin

Garbowskie Korzenie (grupa na fb)

Dwór Leśce

Kościół św. Wojciecha Patrz także tutaj (ruiny drewniana świątynia w Garbowie, zbudowana w 2. poł. XVII wieku)

Kolej Cukrowni Garbów

Cukrownia „Garbów” (w starej fotografii)

Ciekawe miejsca w Bogucinie (budynek wagi wozowej ze stacją końcową kolejki wąskotorowej z 1920 roku, wpisany jest do rejestru zabytków województwa lubelskiego, głaz upamiętniający pacyfikację kolonii Las Boguciński w czasie II wojny oraz Pomnik Żołnierzy AK poświęcony pamięci żołnierzy Armii Krajowej zamordowanych jesienią 1945 r. przez funkcjonariuszy UB w Bogucinie)

Zespół pałacowo-parkowy z XIX w. w Garbowie (z zabudowaniami folwarcznymi i klasycystycznym pałacem hr. Jezierskich, projektu Józefa Dietricha)

1000-kilogramowy dzwon z 1512 r. w Garbowie (uważany za protoplastę dzwonu „Zygmunta” na Wawelu, ufundowany przez kapelana króla Zygmunta Starego ks. Jana Ożarowskiego)

Neogotycki kościół Przemienienia Pańskiego w Garbowie (wzniesiony w latach 1908–1912, z murowaną plebanią z początku XX wieku) Patrz też tutaj:

Ruchoma szopka bożonarodzeniowa w kościele w Garbowie (wykonana przez artystę ludowego A. Fijałkowskiego)

Stary cmentarz rzymskokatolicki w Garbowie (na którym pochowani są m.in. rodzice rzeźbiarki Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej, pierwszy wojewoda lubelski po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, S. Moskalewski wraz z rodziną, a także wielu ludzi zasłużonych dla ziemi garbowskiej i lubelskiej)

Cmentarz wojenny w Garbowie z 1915 r. (Pochowano tu ok. 130 żołnierzy armii austro-węgierskiej i rosyjskiej poległych na początku sierpnia 1915 r. (w skład których wchodzili również Polacy zmuszeni do służby w wojsku zaborczym). W 1928 r. Marian Gietko, kierownik Szkoły Powszechnej w Przybysławicach wybudował tu pomnik – kapliczkę słupową z napisem „Rycerzom co padli za wolność ojczyzny w dziesięciolecie niepodległości Polski 1928 r.” W 1930 r. przeniesiono tu szczątki 153 żołnierzy armii austro-węgierskiej ze cmentarza wojennego w Jastkowie (gdzie powstał cmentarz Legionistów).Na cmentarzu znajdują się dwa kopce i 10 mogił z czarnymi krzyżami)

Zespół dworsko-parkowy z II połowy XIX w Garbowie (Dwór nazywany pałacem wybudował około 1853 r. (wg projektu warszawskiego arch. Józefa Dietrycha) Jana hr. Jezierski herbu Nowina. W pałacu mieści się m.in. Multimedialna Izba Tradycji (MIT)

Grodzisko średniowieczne – Stary cmentarz parafialny w Garbowie (położony na wzgórzu, założony w I połowie XIX w., zamknięty dla pochówku w 1923 r. Porządkowany przez młodzież gimnazjalną z Garbowa od 2004 r.)

Kamień Kościuszki w garbowskim parku (z niewidocznym napisem „Cześć Kościuszce 1817-1917”, wzniesiony w setną rocznicę śmierci Tadeusza Kościuszki. Upamiętnia przemarsz przez Garbów wojsk polskich pod wodzą J. Poniatowskiego i Naczelnika w czasie wojny polsko-rosyjskiej w obronie Konstytucji 3 Maja oraz ostatnią bitwę, jaka miała miejsce na terenie między Garbowem a Markuszowem w dn. 25 lipca 1792 roku)

Pomnik – obelisk w garbowskim parku (poświęcony 80 zamordowanym przez faszystów, w latach 1939-1945, mieszkańcom Garbowa)

Dwór – willa w Gutanowie z początku XX w. (dwór murowany (o nietypowej formie z cechami architektury klasycystycznej) wybudował w latach 1916-1917 Tomasz hr. Grabowski herbu Topór. Budynek powstał obok dawnego modrzewiowego dworu, który prawdopodobnie spłonął lub uległ zniszczeniu w czasie I wojny światowej)

Zespół dworsko-parkowy z XIX w. w Leścach (dwór modrzewiowy pokryty gontem, wybudowany około 1855 r. przez Dionizego Trzcińskiego herbu Rawicz. Obecnie własność prywatna przeznaczona na agroturystykę)

Zespół dworsko-parkowy w Piotrowicach Wielkich z końca XIX w.

Zespół dworsko-parkowy w Leścach z 1855 roku (dwór drewniany, modrzewiowy, otoczony parkiem. Własność prywatna – lokal hotelowo restauracyjne)

Obszar Chronionego Krajobrazu „Kozi Bór”

Patrz też: Obszar Chronionego Krajobrazu „Kozi Bór”

Szlaki rowerowe i trasy turystyczne

Warto zobaczyć (gmina Garbów)

Program Ochrony Środowiska dla Gminy Garbów na lata 2023-2027 z perspektywą do roku 2030

Walory przyrodnicze

Aktualności turystyczne

Restauracje i noclegi

VIDEOTEKA:

Najwięcej filmów dotyczących czy poświęconych gminie znajduje się (na kanale Youtube ). Podobnie z wykorzystaniem tagu Bogucin (podajemy ten kazus jako wsi najbardziej aktywnej także w tej sferze „filmowej”).

Wydarzenia lokalne dokumentują też wspomniane stowarzyszenia i fundacje funkcjonujące na terenie gminy w zakładkach swych stron WWW lub na Fb (patrz wyżej).

W zakładce strony gminnej zatytułowanej „Sesje Rady Gminy Garbów” obecne są linki do trzech filmów o zabytkach gminnych (zespole pałacowo – parkowym, starym i wojennym cmentarzu w Garbowie.

Bogactwo Garbowskich Smaków (spot reklamowy). Podobny w charakterze film pt. „Odkryj piękno w nieznanym”

TVP Lublin (z tagiem „Garbów”)

SPORT

Sport w Gminie Garbów W Gminie działają 4 kluby sportowe, w tym dwa piłki nożnej: Garbowskie Towarzystw Sportowe „Zawisza” Garbów (rok założenia 1972) oraz Bogucki Klub Sportowy Bogucin (rok założenia 1993). Obydwa kluby są sponsorowane głównie ze środków gminnych. GTS „Zawisza” uzyskał w sezonie 2002/2003 historyczny awans do grupy okręgowej. W klubie istnieją również dwie drużyny młodzieżowe. Natomiast BKS Bogucin posiada sekcję piłki nożnej w dwóch kategoriach wiekowych (drużyna seniorów i młodzieżowa). Największe sukcesy zespół odnosił w latach 1999-2001, kiedy występował w Lidze Okręgowej. Obecnie uczestniczy w rozgrywkach klasy „A”. Ponadto na terenie Gminy działa Ludowy Klub Sportowy w Woli Przybysławskiej oraz utworzony w 2008 roku Uczniowski Klub Sportowy „Junior” przy Zespole Szkół w Przybysławicach.

Garbowskie Towarzystwo Sportowe „Zawisza” w Garbowie

„Zawisza” Garbów

Skarb kibica „Zawisza” Garbów

Klub Sportowy BKS Bogucin (w sezonie 2023/2024 piłkarze klubu występowali w klasie A w grupie Lublin II)

Ludowy Klub Sportowy Wola Przybysławska w Woli Przybysławskiej

Uczniowski Klub Sportowy „Junior” przy Zespole Szkół w Przybysławicach

Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Lublinie, Garbowskie Gniazdo „Sokoła” Patrz też: Garbowskie Gniazdo „Sokoła”

1 Część informacji w zakładkach strony gminnej pochodzi z l. 2013-2014, część także jest dalekich od aktualności. Trudno znaleźć informację, od kiedy strona https://garbow.pl/ funkcjonuje w obecnej formie. Niekiedy treści zakładek powielono w różnych miejscach (np. Biblioteka) lub ich zawartość nie jest adekwatna do określonych tytułów (np. „Gospodarka”).

Nazwa, przynależność administracyjna

Nomenklatura Garbów została sklasyfikowana przez językoznawców jako dzierżawcza, pochodząca od nazwy osobowej Garb. [Kosyl 1974, 108]. Rozważane jest także jej pochodzenie od apelatywu: garb [Rymut 1999, 84]. Do tej ostatniej interpretacji nawiązują miejscowi regionaliści, dopatrujący się w nazwie wsi odzwierciedlenia realiów krajobrazowych okolicy [Wójcik 1997, 17; zob. też: Chrzanowska 1999, 17; Sochacka 1999, 46].

Należy podkreślić, że wbrew rozpowszechnionemu przeświadczeniu, tutejszy „lubelski” Garbów nie ma nic wspólnego z Garbowem rozsławionym dzięki słynnemu rycerzowi Zawiszy Czarnemu, bohaterowi spod Grunwaldu, poległemu w walce z Turkami (1428), piszącemu się z miejscowości o takiej nazwie. Ów rycerz Zawisza Czarny pochodził z Garbowa k. Sandomierza (ob. wieś Stary Garbów w pow. sandomierskim, woj. świętokrzyskie).

W średniowieczu i w okresie staropolskim (do 1795 r.) okolice Garbowa leżały na terenie ziemi lubelskiej, od 1474 r. woj. lubelskiego, wchodząc w skład pow. lubelskiego [SHGL, 72; Ćwik, Reder 1977, 27, 33, 39-40].

Garbów na austriackiej mapie Heldensfelda z 1801-1804 r. maps.arcanum.com

Mikrotoponimia

Księżyce v. Książnice (ob. część wsi Garbów pod nazwą Miesiące – wieś odnowiona w XVIII w.). W średniowieczu, według Jana Długosza, nazwa jednej z karczem w Garbowie [DLB II, 541]. Skądinąd wiadomo, że była to wówczas odrębna wieś [SHGL, 120; OZ, 76-77], choć jej właściciele sporadycznie odzwierciedlali ten fakt w swoich przydomkach posejsonatywnych. W XVI-XVII w. nie w występuje w wykazach podatkowych, bowiem uznawano ją za część Bogucina, nie wzmiankując nawet odrębnie. Dopiero w drugiej połowie XVIII w. jest mowa o dymach w Bogucinie i folwarku Miesiące, należącym wraz z Bogucinem do dóbr garbowskich. Były one wówczas uważane za część Garbowa [Kartoteka; Góralski, Taryfa grobelnego, 553]. W 1783 r. odnotowano w Garbowie górę „Ariańską”, usytuowaną naprzeciw wzgórza kościelnego. Nazywano ją tak, ponieważ dwa wieki wcześniej miał się na niej znajdować zbór ariański. Zachowane jeszcze wówczas podwójne wały i będące elementem umocnień kawaliery dowodzą, że mógł się tam znajdować dwór należący do ówczesnych dziedziców – Szczekockich, co nie wyklucza funkcjonowania przy nim kościółka lub kaplicy protestanckiej [Kartoteka]. Wągielszów v. Węgiełzów (wchłonięty przez wieś Garbów) [OZ, 148]. Zdaniem Długosza takie miano miała nosić jedna z garbowskich karczem [DLB II, 541]. Niewykluczone, że chodzi tu o nazwę gruntów stanowiących uposażenie karczmy [Derwich 2000, 73].

Współczesne – części wsi: Garbów Pierwszy, Garbów Drugi, Kolonia Garbów, Kolonia Miesiące; ulice: Akacjowa, Dolna, Chabrowa, Głęboka, Gutanowska, Jarzębinowa, Kasztanowa, Kościelna, Kościelnisko, Krakowskie Przedmieście, Krańcowa, Leśna, Lipowa, Łabędzia, Łąkowa, Magnoliowa, Makowa, Malinowa, Młyńska, Parkowa, Perłowa, Piaskowa, Pogodna, Południowa, Północna, Różana, Rumiankowa, Słoneczna, Słowicza Sosnowa, Spacerowa, Stawowa, Szkolna, Św. Wojciecha, Tatarakowa, Warszawska (główna), Widokowa, Wspólna, Wyżynna, Zacisze, Zawiszy Czarnego, Zielone Wzgórze; cieki i zbiorniki wodne: Białka (rzeka), Doły (staw), Irena (staw), Jasiówka (staw), Julin (staw), Kurówka (rzeka), Lipiński (staw), Magazyn Stary 1 (staw), Miesiące (staw), Numerki (staw), Przesadka 1 (staw), Przesadka 2 (staw), Torf Dolny (staw), Torf Górny (staw). [na podstawie danych z Geoportalu].

Antroponimia

Archeologia o najdawniejszym osadnictwie

W trakcie systematycznych badań powierzchniowych w ramach AZP w roku 1983 odkryto 4 stanowiska – trzy z nich śladowe z bliżej nieokreślonych pradziejów (wytwory krzemienne) oraz ceramika z wczesnego średniowiecza (XIII w.). W jednym przypadku nagromadzone bryłki opoki być może wskazują na zniszczony grób neolityczny. W roku 2007 prowadzono weryfikacyjne badania powierzchniowe i wykopaliskowe w pasie budowanej drogi ekspresowej S17. Ich wynikiem są kolejne ślady osadnictwa z bliżej nieokreślonych pradziejów (wytwór krzemienny) [NID, AZP obszar 75-79 – część opisana: Garbów Kolonia; także Bargieł, Zakościelna 1995, cz. 1, 266-267].

Kolejnego odkrycia dokonano przypadkowo w roku 1985 w Garbowie Drugim w obrębie lokalnej części nazywanej „Miesiące”. Podczas prac budowlanych znaleziono bliżej nieokreślone kości (powtórnie zakopano w pobliżu miejsca odkrycia), ceramikę naczyniową (brak bliższych danych) i siekierę krzemienną, stanowiące pozostałości grobu neolitycznego (kultura amfor kulistych) [Bronicki 2016, 64-65]. Ponadto w bliżej nieznanych okolicznościach i miejscu znaleziono siekierkę krzemienną, której chronologię należy odnieść do epoki brązu – okresu wczesnego (kultura trzciniecka?) lub późnego – wczesnej epoki żelaza (kultura łużycka); podobnie dwa krzemienne wióry retuszowane (rodzaj noży) z bliżej nieokreślonego okresu neolitu [niepublikowane; archiwum J. Libera].

W roku 1986 r. w części Garbów Pierwszy odkryto grodzisko (lokalna nazwa „Zamczysko”) o powierzchni około 2 ha. Jego majdan był wtórnie użytkowany przez cmentarz w XIX wieku. Z dawnego wału obronnego zachował się jedynie niewielki odcinek. Przeprowadzone w roku następnym badania sondażowe ujawniły pozostałości półziemianki z piecem o konstrukcji kamiennej. W jego wypełnisku znaleziono fragmenty naczyń glinianych z VIII-IX w. Kolejne prace wykopaliskowe w roku 1995 ujawniły pozostałości jamy dziegciarskiej z zachowaną glinianą rynienką oraz pozostałości naczynia glinianego (do którego zapewne spływał dziegieć) datowanego na XI-XII w [Rozwałka 1996]. W roku 1999 przeprowadzono kolejne badania wykopaliskowe na przedpolu obiektu, odkrywając pozostałości fosy (szerokości ponad 9 m i głębokości dochodzącej do 3 m). W jej wypełnisku znaleziono ułamki naczyń z czasów funkcjonowania zespołu grodowego z VII-X w., również późniejsze z XVII-XVIII w. Odkryto także fragmenty zabudowy osady podgrodowej w postaci półziemianek (w jednej znaleziono ślady zniszczonego paleniska z obstawą kamienną). Ponadto z penetracji powierzchniowych pobliskich wyniesień zebrano ceramikę naczyniową datowaną na VIII-IX oraz X-XII w. Obecnie na wzgórzu znajdują się ruiny kościoła barokowego, zniszczonego działaniami wojennymi 1915 roku, a teren grodziska i nieużytkowanego cmentarza porastała zwarta roślinność [Rozwałka 1996; 2000].

Siekiera krzemienna ze zniszczonego grobu neolitycznego (kultura amfor kulistych) [Bronicki 2016, ryc. 17].

Siekierka krzemienna z epoki brązu (kultura trzciniecka lub łużycka) [rys. i archiwum J. Libera].

Plan warstwicowy grodziska z najbliższym otoczeniem: 1 – rekonstruowany przebieg wałów ziemnych, 2 – rekonstruowany przebieg fos, 3 – obszar przekształcony współcześnie; A – wewnętrzny wał odcinkowy, B – zewnętrzny pierścień wałów [Rozwałka i in. 2017, ryc. 6].

Widok na przekop fosy [Niedźwiadek 2018, fot. 11].

Fragmenty naczyń glinianych z warstwy spalenizny z rozsypiska wału grodowego – ceramika z wczesnego średniowiecza /1-5/ i okresu nowożytnego /6-8/ [Rozwałka 2000, ryc. 3].

Pierwsza wzmianka o osadzie

Po raz pierwszy w źródłach pisanych Garbów jest wzmiankowany jako siedziba parafii w 1326 r. [MPV I, 173; VMPL I, 262]. Wiadomości o jego właścicielach są o kilkadziesiąt lat późniejsze.

Właściciele

Pierwszym znanym właścicielem Garbowa był kasztelan lubelski (1375-1384), a także tutejszy starosta (1375-1382) Piotr ze Szczekocin herbu Odrowąż, zm. w 1384 r. [UM, 140, 290; Laberschek 1999]. Nie wiadomo, w jaki sposób wszedł on w posiadanie dóbr lubelskich, bowiem gniazda rodu Odrowążów były położone w zachodniej Małopolsce. Niewykluczone jest nadanie ze strony władcy [Kutyłowska 1996, 62-63], ewentualnie zakup od wcześniejszych, nieznanych posesjonatów. Za życia Piotr nie został poświadczony w roli właściciela i posesora w/w włości, ale wynika to wprost z faktu, że jego potomkowie dzielili się nimi jako dziedzictwem po ojcu [DSZK, 82].

W wyniku działu majątkowego, dokonanego przed sądem krakowskim w 1398 r. [DSZK, 82] całość dóbr lubelskich zmarłego kasztelana Piotra przeszła w ręce jego syna Jana. W składzie tych dóbr znajdowało się siedem wsi znanych z nazwy: Wojciechów, Swaroczyn v. Zwiarocin (ob. nieistniejący), Maszki, Palikije, Bogucin, Garbów oraz Księżyce v. Książyce (ob. nieistniejące) [SHGL, 34, 72, 120, 148, 172, 230, 264; OZ, 76-77, 178; Sochacka 1999, 50], nie licząc kilku innych opustoszałych wsi, których nazw nie wymieniono. Zdaniem Anny Sochackiej [Sochacka 1987, 73] wśród tych ostatnich znajdowały się Bądki v. Bętki (ob. część wsi Maszki) [OZ, 27-28; Derwich 2000, 43].

Jan zmarły w 1432 r. [NRKiK, 176] był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli rodziny Szczekockich, dziedziczących dobra w Lubelskiem [PSB 10, 483]. Ojciec przeznaczył mu karierę duchowną [Kowalski 1996, 187-188], lecz Jan nigdy nie przyjął wyższych święceń i w 1398 r. ożenił się z Ofką, córką Zbigniewa z Wielgomłynów (ziemia sieradzka) [SPPP VIII/2, 7620]. Karierę świecką zainaugurował jako dworzanin królowej Jadwigi Andegaweńskiej, gdzie pełnił funkcję podstolego [Rutkowska 2000, 385]. Dzierżył liczne starostwa grodowe: sandomierskie (1401-1407), kujawskie (1402-1403), halickie (1409-1410), sądeckie (1410), generalne wielkopolskie (1415-1419) i dobrzyńskie (1421-1425, 1429-1432) [UM, 301, 304; UKD, 136, 295, 296; UR, 66; UW, 172]. Błyskotliwa była również jego kariera na urzędach ziemskich. Rozpoczął ją od stolnictwa sandomierskiego (1405-1407), by następnie przejść na kasztelanie: zawichojską (1407-1409) i wiślicką (1409-1410). W 1410 r. objął kasztelanię lubelską, którą dzierżył do śmierci [UM, 140, 216, 250, 260]. Jan Szczekocki był wyznaczony przez króla na dowódcę zgrupowania pospolitego ruszenia z kilku powiatów graniczących z Węgrami, zmobilizowanych do ochrony granicy południowej podczas kampanii grunwaldzkiej w 1410 r. [Długosz, Roczniki 10/11, 66-67; Wróbel 2016a, 519, 541]. Autor noty obituarnej w Kalendarzu krakowskim określił Jana jako męża cichego, skromnego i bogobojnego [NRKiK, 177].

Jako właściciel, posesor i dysponent włości garbowskiej kasztelan Jan występuje w zachowanych źródłach dość rzadko [KZL 5, k. 8v, 18; Sochacka 1999, 51], zresztą wydaje się, że jego główną rezydencją w tych stronach był Wojciechów [zob. Kutyłowska 1996, 55-72]. W 1426 r. zapisał swym synom połowę swego majątku w Krakowskiem i w Lubelskiem [KZK 312, s. 313]. Zapiska nie podaje szczegółów, ale najprawdopodobniej juniorzy weszli w posiadanie części tych majątków, gdzie później występowali.

Spośród trzech synów kasztelana lubelskiego Jana w Lubelskiem dziedziczyli dwaj – Jan i Dobiesław Janowice [Sochacka 1987, 73; Sochacka 1999, 56; Laberschek 1999, 112]. Formalny podział rodzinnego majątku nastąpił zapewne w 1433 r., lecz znany jest tylko z obserwacji późniejszej aktywności i rezydencji Janowiców. Jan młodszy, późniejszy podkomorzy i starosta lubelski [UM, 143, 292] przejął klucz wojciechowski (zob.), Dobiesław zaś klucz garbowski. Warto podkreślić, że w ręku tego ostatniego pozostały też gniazdowe dobra szczekockie [Laberschek 1999, 112].

We wczesnej młodości Dobiesław był dworzaninem królewskim, oskarżonym wraz z bratem Piotrem Wodą i innymi rycerzami o romans z królową Zofią Holszańską [Długosz, Roczniki 11, 239]. Wedle kronikarza obaj Szczekoccy mieli salwować się ucieczką, jednak czy Dobiesław udał się z bratem na Węgry, nie jest pewne [PSB 47/2, 235]. W nowszej historiografii [Czwojdrak 2009, 125-126] oskarżenie o romans z królową stawia się pod znakiem zapytania, gdyż wiadomo skądinąd [BP IV, 2368], że w tym samym czasie Dobiesław zawarł związek z wielkopolską szlachcianką Jadwigą z Miłosławia h. Doliwa [o niej: Brzeziński 2021, 500-506]. W każdym razie już w 1429 r. królewska niełaska należała do przeszłości, gdyż obaj bracia wraz ojcem otrzymali „do wiernych rąk” starostwo dobrzyńskie [CDP II/2, 446-447]. Wiadomo też, że Dobiesław trzymał przez pewien czas intratną tenutę olsztyńską w okolicy Szczekocin, którą następnie przejął jego brat Piotr Woda [Laberschek 1999, 112]. Inaczej niż pozostali bracia, Dobiesław nie zrobił oszałamiającej kariery urzędniczej – w 1439 r. został podstolim lubelskim, a trzy lata później przeniósł się na podstolstwo sandomierskie, na którym pozostawał do śmierci [NABM 1, k. 325v; UM, 145, 205]. Słabo udokumentowana jest jego działalność publiczna. W 1439 r. był uczestnikiem konfederacji Spytka z Melsztyna, skierowanej przeciwko wszechwładzy biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego [Sikora 2016, 199]. W kluczowym momencie zmienił jednak front i w bitwie pod Grotnikami uczestniczył po stronie królewskiej [Długosz, Roczniki 11/12, 227]. Wiadomo też, że wziął udział w wyprawie króla Władysława III Warneńczyka na Węgry, gdzie służył w latach 1440-1441 r. [Długosz, Roczniki 11/12, 251; KZL 1, s. 102; PSB 47/2, 235]. Uczestniczył też w sejmie piotrkowskim w 1462 r., na którym – wraz wieloma z innymi przedstawicielami Odrowążów – wziął pod opiekę klasztor cystersów w Mogile pod Krakowem jako rodową fundację [KDM V, 556]. Sporadycznie był odnotowywany jako asesor podczas roków sądowych w Lubelskiem [PSB 47/2, 236].

Dobiesław w źródłach lubelskich niemal zawsze występował z predykatem strenuus oznaczającym rycerza pasowanego, używanym w XV w. jako prestiżowy wyróżnik w gronie nieurzędniczej szlachty. Tylko jeden raz poprzedzono jego imię słowem magnificus [KZL 7, k. 185], które było typowym predykatem jego ojca. Był sąsiadem trudnym i nie stroniącym od sporów, na co wskazują liczne pozwy odnotowane na kartach lubelskiej księgi ziemskiej z lat trzydziestych (zob. hasło Bogucin). Potrafił jednak budować również pozytywne relacje z najbliższymi sąsiadami. W 1443 r. jego dług wobec Stanisława z Tomaszowic poręczyli dziedzice z pobliskich Lesiec i Piotrowic [KZL 7, k. 185]. Potrzeba gotówki to najczęstszy kontekst wystąpień źródłowych Dobiesława, który nie wahał się zastawiać swoich włości i poddanych dla doraźnych potrzeb [KZL 1, s. 102, 276, 319; KZL 6, k. 44v, 107; KZL 7, k. 185]. Krótko przed śmiercią został poświadczony jako dłużnik wojewody krakowskiego Jana Pileckiego. Był mu winien 25 grzywien, które zabezpieczył na Garbowie z jego karczmami, wszystkimi kmieciami, stawem i górnym młynem, aż po Księżyce [KZL 2, k. 374].

Związek Dobiesława z Jadwigą z Miłosławia nie utrzymał się wobec sprzeciwu jej ojca Tomisława. Ten zapewne skorzystał z okazji, jaką stworzyły podejrzenia wobec Szczekockiego, by unieważnić umowę małżeńską [Czwojdrak 2009, 125-126; Brzeziński 2021, 500-501]. Dobiesław również odpuścił i dzięki papieskiej dyspensie z 1429 r. mógł ożenić się ponownie. Jego żoną została Katarzyna, córka kasztelana sądeckiego Krystyna z Koziegłów h. Lis. W 1432 r. oprawił jej 1000 grzywien z tytułu posagu i tyleż wiana na części swych dóbr [SHGK I, 186; Śliwiński 1993, 113]. Małżeństwo zostało zaaranżowane przez ojca, a osoba wybranki, podobnie jak suma posagu dobitnie świadczą o możnowładczym statusie ówczesnych Szczekockich. Z tego małżeństwa Dobiesław doczekał się czterech synów: Jana, Dobiesława, Stanisława i Mikołaja oraz czterech córek: Katarzyny, Małgorzaty, Zofii i Anny. Pierwszy z synów Dobiesław zmarł bezpotomnie ok. 1480 r., a jego majątek przejął młodszy brat Stanisław. Najmłodszy z braci Mikołaj został księdzem – był plebanem w rodzinnej parafii garbowskiej, ale także kanonikiem krakowskim, gnieźnieńskim i sandomierskim [Laberschek 1999, 114]. Raz przydano mu tytuł doktora dekretów [KDM V, 798], co może świadczyć o uniwersyteckiej formacji. Nie odnotowują go jednak ówczesne metryki Uniwersytetu Krakowskiego. Jan Dobiesławic osiadł w dobrach szczekockich. Córki, z wyjątkiem Anny, zostały wydane za mąż – Katarzyna za Jana Moskorzewskiego, Zofia za Stanisława Świętopełka z Zawady, a Małgorzata za Andrzeja Kościenia z Sędziszowa. Ich posagi były dziesięciokrotnie niższe niż ich matki, co pokazuje skalę zubożenia rodziny i jej faktyczne wypadnięcie z grona możnowładztwa.

Po śmierci Dobiesława w 1463 r. jego synowie pozostawali przez kilka lat w formalnym niedziale, a jeszcze w 1466 r. jako dziedzic Garbowa i Bogucina wystąpił Jan Dobiesławic [SHGL, 34]. Formalny dział nastąpił w 1467 r. Klucz garbowski stał się wówczas własnością Dobiesława i Stanisława, podczas gdy Jan przejął Szczekociny z ich przynależnościami [Laberschek 1999, 114]. Mikołaj przeznaczony do stanu duchownego nie został uwzględniony w podziale, choć jego prawa do dziedzictwa były później respektowane przez krewnych [KZL 9, k. 380v]. Zdaje się, że Jan Długosz, przekazał w drugim tomie Liber beneficiorum obraz podziałów nieformalnych, istniejących przed 1467 r. Według niego Garbów był w rękach Jana, Bogucin Dobiesława, a Księżyce Stanisława [DLB II, 541]. Z kolei w innym tomie kronikarz określił Garbów jako dziedzictwo jedynie Dobiesława Dobiesławica [DLB III, 250]. Ten ostatni zmarł ok. 1480 [por. KZL 9, k. 271v, 308v] i spadek po nim objęli zapewne wszyscy pozostali przy życiu bracia. Wiadomo bowiem, że w 1482 r. bracia Mikołaj i Jan Szczekoccy sprzedali swoje części dziedzictwa po ojcu w Garbowie i Bogucinie swemu bratu Stanisławowi za 300 grzywien, odstępując mu jednocześnie prawa patronackie do miejscowego kościoła [KZL 9, k. 380v]. W późniejszym okresie Stanisław pisał się z Garbowa i Bogucina [KZL 2, k.125, 484v]. Dziedzic Garbowa o imieniu Stanisław jest wzmiankowany w źródłach jeszcze w samym końcu XV w. i w pierwszym dwudziestoleciu wieku XVI [KZL 8, 128; KKW 2, k. 145, KGL 1, k. 206]. Nie jest pewne, czy był on tożsamy ze Stanisławem Dobiesławicem, czy może był przedstawicielem kolejnego pokolenia dziedziców. Na pewno nowe pokolenie reprezentował poświadczony w 1510 r. Paweł Szczekocki [KKW 2, k. 156v].

Nie wszystkie osoby występujące w źródłach lubelskich i piszące się z Garbowa da się powiązać z rodziną Szczekockich. Na rokach ziemskich w Lublinie 7 lipca 1434 r. odnotowano w gronie asesorów niejakiego Piotra z Garbowa [NABM 1, k. 15], którego dwa lata później określono jako niegdyś z Garbowa [NABM 1, k. 158]. W zapisce z 1475 r. jest mowa zapewne o jego córkach: Barbarze, Annie i Zofii, z którymi procesował się wówczas Stanisław Dobiesławic Szczekocki [KZL 9, k. 79]. W listopadzie 1434 r. przed sądem stanął szlachcic Stefan Kokoszka z Garbowa, pozywając kmieci z Pankraczowic [NABM 1, k. 105]. W 1442 r. wzmiankowany jest Jakub z Garbowa [ZDM III, 19]. Występujący w 1445 r. Mikołaj Garbowski, mąż niejakiej Masioty [KZL 1, s. 311], nie był tożsamy z księdzem Mikołajem Szczekockim, choćby ze względów chronologicznych. Niewykluczone, że niektórzy z w/w pisali się z podsandomierskiego Garbowa, co jest bardzo prawdopodobne w przypadku poświadczonego w 1474 r. Zygmunta z Garbowa [KZL 9, k. 7v i 21v; por. KDM V, 742].

Niemal przez cały XVI w. jedynymi właścicielami podzielonego pomiędzy kilku współdziedziców Garbowa byli Szczekoccy. Niektórzy z nich pełnili zresztą funkcję miejscowego plebana. Co najmniej od 1553 r. był nim np. Mikołaj Szczekocki, który z czasem przeszedł na kalwinizm, a następnie arianizm. W 1564 r. jako dziedziczkę Garbowa odnotowano Katarzynę Szczekocką [AGAD, ASK I, nr 33, 498v]. Zapewne pominięto innych przedstawicieli tej rodziny, bowiem w 1578 r., wśród właścicieli Garbowa wymieniano Mikołaja i Marcelego Szczekockich, wdowę po Krzysztofie Szczekockim i Piotra Czernego [APL, KmL sygn. 266, 9]. Ten ostatni był wyznawcą arianizmu i dzierżawcą lub zastawnikiem części wsi. Około 1623 r. część Garbowa wraz z częścią Bogucina trafiła w ręce Stanisława Szczuckiego [K. Flisiak, 25], właścicielami pozostałych działów garbowskich byli w latach 20. XVII w. Szczekoccy (Daniel, Paweł, Marcin i dwaj Mikołajowie) oraz miejscowy pleban Jan Kliszewski [Rejestr 1626, 12-13]. Przed 1648 r. część wsi odkupił od Stanisława Szczuckiego sędzia ziemski lubelski Daniel Iżycki (zm. 1658), a części należące do Szczuckich wykupił Remigian Firlej Broniewski. Współwłaścicielem najmniejszej cząstki Garbowa był nadal miejscowy pleban (osiadły półłanek i 7 zagrodników bez ról), którym był Mikołaj Sługocki. [APŁ, Arch. Bart., sygn. 48, 25-26]. Pozostające tu w jego ręku grunty, potwierdza wykaz podatkowy z 1663 r. Pozostałe części Garbowa dziedziczyli wówczas Stanisław Kłokocki i chorąży nowogrodzki Szymon Kawecki. Wykazy podatkowe z 1674-1676 jako dziedziców Garbowa (i Bogucina) wymieniają już tylko dwu ostatnich [BJ, rkps 7209, 9v; ŹD, XV, 17a]. Dziewięć lat później, większa część Garbowa, obejmująca 11,5 dymu, znajdowała się już w ręku łowczego wiskiego Mikołaja Kossakowskiego, przy mniejszej – 9 dymów – utrzymała się wdowa po Kłokockim [APL, KmL 2.5.1, sygn. 266, 204]. W XVIII w. Garbów współdziedziczyli przedstawiciele rodzin Kossakowskich (np. w 1621 r. Dominik, chorąży lubelski), Kowalewskich, Wyżyckich oraz Iżyckich [zob. Bogucin] Od 1750 r. część wsi dzierżawił ks. Michał Czartoryski, kanclerz wielki litewski, część zaś pozostała w dziedzicznym władaniu łowczego łukowskiego Ignacego Iżyckiego, który w 1662 r. przekazał ją swemu synowi Ignacemu. W 1775 r. 68 dymów garbowskich z plebanią użytkował wspomniany ks. Czartoryskiego, a 19 należało do sekretarza koronnego Michała Granowskiego. Kilka lat później właścicielem Garbowa był Michał Granowski, który do 1795 r. wykupił sukcesywnie wszystkie części tej miejscowości zarówno z rąk Iżyckich, jak i Czartoryskich [Kartoteka].

Stosunki etniczne i wyznaniowe

Garbów był siedzibą parafii istniejącej dowodnie już w XIV w. [MPV I, 173; Szafran 1958, 120, 139; Chachaj 2019, 122]. Ze względu na patrona parafii – św. Wojciecha, jej początki przenosi się hipotetycznie na XII lub nawet XI wiek i uznaje się, że należała do najstarszych na terenie archidiakonatu lubelskiego [Szafran 1958, 75, 81; Sochacka 1999, 48]. Dodatkowymi przesłankami za wczesną metryką parafii garbowskiej jest jej rozległość (zob. niżej) i potwierdzone związki z benedyktynami świętokrzyskimi [DLB III, 250; Derwich 2000, 72-73]. Biorąc pod uwagę okoliczności powstania samego konwentu łysogórskiego, bezpieczniej jest pozostać przy XII w. jako hipotetycznym początku parafii garbowskiej.

Rozległy garbowski okręg parafialny w późnym średniowieczu ulegał zmniejszeniu, z powodu powstawania nowych jednostek parafialnych w jego sąsiedztwie. W 1418 r. odłączono wieś Płonki [ZDM V, nr 1299; SHGL, 184]. Mimo tych ubytków jeszcze w drugiej połowie tego stulecia do parafii z siedzibą w Garbowie należały następujące wsie: Bogucin, Giszowice (dwie miejscowości o tej nazwie), Góry (czyli Wola Gutanowska), Gutanów, Jastkowa Dąbrowa (ob. nieistniejąca), Jastków, Księżyce (ob. Miesiące, część wsi Garbów), Leszcze (ob. Leśce), Ługów, Moszny Małe i Wielkie, Ożarów, Piotrowice, Przybysławice, Sługocin, Starościn, Świeprawice, Tomaszowice, Wola Ożarowska i Wysokie (!) [DLB II, 541-543; SHGL, 34, 72, 74, 80, 82, 89-90, 120, 122-123, 143, 155-156, 171-172, 181, 192-193, 215-216, 221, 237-238, 242-243, 271; OZ, 53 76-77, 91; Derwich 2000, 72-73, 81, 157-158, 164] oraz najprawdopodobniej także Naklice (ob. nieistniejące) [SHGL, 157; OZ, 93].

W czasach Jana Długosza w Garbowie stał drewniany kościół pod wezwaniem św. Wojciecha [DLB II, 540; DLB III, 250]. Świątynia ta najprawdopodobniej została zniszczona podczas najazdu tatarskiego na początku XVI w., gdyż na ten czas datowana jest budowa nowego kościoła [Wójcik 1997, 23]. Na skraju Garbowa, przy granicy z Bogucinem, zlokalizowana była kaplica pod wezwaniem św. Krzyża [KZL 2, k. 251 – 1470 r.], będąca być może pamiątką po obecności w tych stronach benedyktynów z Łyśca.

W początkach XVII w. parafia garbowska weszła do utworzonego wtedy dekanatu kazimierskiego (z siedzibą w Kazimierzu Dolnym).

Kościół w Garbowie, obsługiwany przez plebana i jednego wikariusza, funkcjonował nieprzerwanie przez kilka dekad XVI w. Jego plebanami byli wówczas: Stanisław Szczekocki (1506-1512), Jan Ożarowski (1512-1549) – fundator zachowanego do dziś w kościele garbowskim dzwonu, Stanisław Szczekocki (1549-1551) oraz Mikołaj Szczekocki (1553-1558), a więc przede wszystkim krewni dziedziców wsi [Chachaj 2012, 323]. Ten ostatni nie posiadał święceń, a ponadto okazał się z czasem zwolennikiem ruchu reformacyjnego. Około roku 1559 przeszedł na kalwinizm, a kościół w Garbowie sprofanował, zagrabiając przy okazji jego dość bogaty skarbiec, w tym wszystkie srebrne naczynia liturgiczne [AKMK, AVCap. 3, 51]. Wiadomo, że w 1560 r. Szczekocki pojawił się na obradach synodu kalwińskiego w Bychawie, a z protokołu owego zgromadzenia wynika, że ministrem, tj. kalwińskim duchownym był w Garbowie kaznodzieja ks. Marcin. Podczas wizytacji biskupiej, przeprowadzonej w 1565 r., kościół garbowski zaliczono do świątyń pozostających w rękach „heretyków”. [AKKM, AVCap. 1, k.127, 138]. Nie ma pewności, czy przekształcono go z kalwińskiego w zbór ariański, ani też, czy na arianizm przeszedł Mikołaj Szczekocki, bowiem jeszcze w 1570 r. pojawił się na synodzie kalwińskim. Wszystko wskazuje, że jakiś czas po jego śmierci, zwrócono budynek kościoła rzymskim katolikom. Co najmniej od 1583 r. stałą posługę duszpasterską pełnił tu pleban Jakub Trynkowski z Krasnegostawu, co poświadcza wizytacja biskupia z 1595 r. Wynika z niej ponadto, że pleban odzyskał dawne uposażenie w postaci 4 łanów roli oraz 6 gospodarstw zagrodniczych z rolą, a kościół był jedynie „przez kilka lat przez heretyckich ministrów profanowany i gwałcony”, przez co „wymagał po części solidnego odbudowania”. [AKMK, AVCap. 3, k. 51-52; Chachaj 2012, 323].

Odzyskanie kościoła przez katolickiego plebana nie oznaczało, że protestanci zniknęli od razu z Garbowa. We wspomnianej wizytacji z 1595 r. odnotowano, że „heretycy” zajmowali dwór należący niegdyś do plebanów [AKMK, AVCap. 3, k. 53v]. Zapewne był to dwór nieżyjącego już Mikołaja Szczekockiego lub jego krewnych i zarazem spadkobierców. Funkcjonująca jeszcze w XVIII w. miejscowa tradycja o „Górze Ariańskiej” z widocznymi wówczas wałami obronnymi, sugeruje, że zbór mieścił się przez jakiś w dworze dziedziców wsi naprzeciw kościoła [Kartoteka]. Najprawdopodobniej odprawiano tam nabożeństwa po zwróceniu kościoła katolikom a, że część Garbowa pozostawała w latach 70. XVI w. w ręku arianina Piotra Czernego, mogli na nich gromadzić się bracia polscy. Wobec braku stałego ministra, musiały one mieć charakter jedynie doraźny. Według starszej literatury zbór garbowski przetrwał do końca XVI lub początków XVII w. [Krasińki 1903, t. 2, cz. 2, 176; Kossowski 1933, 156], choć nie ma o nim żadnych wzmianek w źródłach z tego okresu. Należy przy tym wspomnieć, że wyznanie zmienili zapewne na jakiś czas jedynie niektórzy dziedzice Garbowa i być może związana z nimi służba dworka pochodzenia szlacheckiego oraz plebejskiego, natomiast miejscowi chłopi pozostali przy wierze katolickiej.

Około 1632 r. założono w Garbowie przytułek dla ubogich, usytuowany w drewnianym domu wzniesionym naprzeciw jednej z plebańskich sadzawek. Do końca XVIII stulecia przebywało zazwyczaj kilkoro (4-8), ubogich, utrzymujących się z jałmużny oraz niewielkiego ogrodu [Makarewicz 2015, 154]. W 1636 r. proboszcz Mikołaj Sługocki ufundował altarię Najświętszej Marii Panny, a w 1643 r. założył Bractwo Różańcowe i uposażył dla niego odrębnego duchownego, nadając mu grunty orne i łąki [AKMKr, AV 10, k. 53, 57; AAL, Rep. 60, A 105, 973; Flaga 1981, 306].

Po zniszczeniach spowodowanych wojnami z połowy XVII w. proboszcz Mikołaj Sługocki wniósł z drewna nowy budynek garbowskiej świątyni, z 4 ołtarzami, o czym wspomina wizytacja z 1675 r. Podczas jej spisywania proboszczem był już jego następca o identycznym imieniu i nazwisku, pełniący jednocześnie funkcję kanonika chełmskiego [AKMK, AV 10, k. 52]. Wizytator biskupi, odwiedzający Garbów w 1721 r. narzekał na popadanie w ruinę tutejszej świątyni. Z tego tytułu zdecydowano się na wystawienie nowej budowli, na nowych, murowanych fundamentach. Wiadomo, że była zbudowana na planie krzyża, z dwoma bocznymi kaplicami. Z tekstu wizytacji biskupiej, przeprowadzonej w 1748 r. wynika, że koszty inwestycji poniósł dziedzic Ługowa Daniel Nowakowski, choć w literaturze przedmiotu nie brak sugestii, że mógł być jedynie realizatorem zaleceń możnej rodziny Sieniawskich. Warto przy tym wspomnieć, że proboszczem garbowskim był wówczas Stanisław Rajmund Jezierski, tytularny biskup bakowski w Mołdawii [AKMK, AV 20, s. 470; AKMK, AV 43, s. 118, 128; Wójcik 1997, 20, 29].

Wizytator biskupi, odwiedzający Garbów w 1721 r. narzekał na popadanie w ruinę tutejszej świątyni. Z tego tytułu zdecydowano się na wystawienie nowej budowli, na nowych, murowanych fundamentach. Wiadomo, że była zbudowana na planie krzyża, z dwoma bocznymi kaplicami. Z tekstu osiemnastowiecznych wizytacji biskupiej, wynika, że zbudowaną w 1781 r. świątynię ufundował dziedzic Ługowa Daniel Kowalewski, choć w literaturze przedmiotu nie brak sugestii, że mógł być jedynie realizatorem zaleceń możnej rodziny Sieniawskich. Warto przy tym wspomnieć, że proboszczem garbowskim był wówczas Stanisław Rajmund Jezierski, tytularny biskup bakowski w Mołdawii. W 1681 r. budynek kościoła został wzmocniony „nowymi podwalinami” przez ówczesnego plebana Jana Odyńskiego. [AKMK, AV 20, s. 470; AKMK, AV 43, s. 118, 128; AAL, Rep. 60, A 105, 960; Wójcik 1997, 20, 28–29].

Wizytacje z lat 1721 i 1748 r. poza opisem kościoła parafialnego wspominają o drewnianej kapliczce pw. św. Leonarda, znajdującej się w Lesie między Garbowem a Bogucinem. Nie pamiętano jednak kto i kiedy ją ufundował i zbudował. Podczas wizytacji w roku 1781 o wspomnianej kapliczce już nie wspominano [AKMK, AV 20, s. 472; Kartoteka].

Pierwsza, odnaleziona wzmianka o rodzinie żydowskiej w Garbowie, dzierżawiącej od dziedzica wsi karczmę, pochodzi z 1680 r. W 1787 r. ludność żydowska stanowiła 8% jego mieszkańców, posiadających ok. 13% nieruchomości, a przynależała do kahału markuszowskiego [Muszyńska 1998, 239].

Pierwsi plebani i wikariusze. Już przy okazji pierwszych wiadomości o istnieniu parafii w aktach kolektorów papieskich odnotowani są dwaj plebani garbowscy – w 1325 r. Boguchwał [MPV I, 173], rok później określony jako zmarły [VMPL I, 262] oraz w 1327 r. jego następca Wierzbięta [MPV I, 247]. W latach 1416-1434 jako pleban poświadczony jest proboszcz Maciej z Garbowa, zapisywany w sądzie z tytułem dominus [KZL 3, k. 314; KZL 5, k. 156; OfWojc, 14; AOfK 5, k. 94v]. Po jego śmierci prezentowany był przez kolatorów kościoła Piotr ze Szczepankowic [AOfK 5, k. 94v, 105v]. W 1443 r. parafię reprezentował Mikołaj [ZDKiDK II, 409], a już dwa lata później kolejny pleban Paweł [BJ, rkps 7759, k. 133v-134], wzmiankowany do roku 1463 [KZL 6, k. 14, 51; AOfL 2, k. 64; SHGL, 72]. Kolejny pleban Mikołaj, notowany w latach 1468-1470, był dowodnie przedstawicielem rodziny Szczekockich, bratem aktualnych właścicieli (zob. wyżej) [SHGL, 72; AOfK 12, s. 980]. Występował w źródłach do 1504 r., więc musiał zrzec się probostwa, skoro w 1496 r. odnotowano plebana Jana [AOfL 5, k. 431v]. Ewentualnie ów Jan był w rzeczywistości wikariuszem. W działalności duszpasterskiej plebani garbowscy mieli bowiem do pomocy wikariuszy, co pośrednio wskazuje na wielkość tutejszej parafii i rozmiar jej uposażenia. W latach 1409-1414 w źródłach wzmiankowany jest wikary Jakub [SHGL, 72]; w 1434 r. odnotowano wikarego Mikołaja zw. Zachorz [AOfK 5, k. 105v]. Wikariuszami musieli być także Jan Jamski i Stanisław [SHGL, 72], występujący w latach, gdy proboszczem był w/w Paweł. W 1482 wystąpił wikary Jan [AOfL 5, k. 21v]. Znany jest również komendariusz z 1469 r. Był nim kleryk Jan Kreidlar z Lublina, dzierżawiący probostwo [AOfK 12, s. 980].

W średniowieczu wśród mieszkańców wsi Garbów, poddanych właścicieli i plebanów spotykani są wyłącznie przedstawiciele ludności polskiej, przynależnej do wyznania katolickiego. Odnotowani w źródłach kmiecie: Jakub zw. Skop, który należał do poddanych plebana garbowskiego Mikołaja [KZL 7, k. 71v]; młynarze: Gotard [KZL 3, 104v], Szymon [KZL 3, 104v, 105, 312]; karczmarz Wojciech Nadulec [AOfL 5, k. 329]; rzemieślnicy: Wacław zw. Miron krawiec [AOL 2, k. 61v], Wojciech kuśnierz [AOfL 2, k. 84v]. W 1787 r. doliczono się w Garbowie aż 764 mieszkańców, w tym 703 chrześcijan i 61 wyznawców religii mojżeszowej [Kumor 1979, 274].

Oświata

Szkoła parafialna przy kościele w Garbowie, wzmiankowana po raz pierwszy w 1529 r., działała do czasu przejścia Mikołaja Szczekockiego na kalwinizm, czyli do końca lat 50. XVI w. Jej rektorami, czyli kierownikami, a zarazem nauczycielami byli m.in. Maciej z Kamionki (1541), Marcin (1547), czy kolejny nieznany z nazwiska Maciej (1554). W 1547 r. odnotowano nawet kantora, czyli nauczyciela śpiewu. Po przerwie spowodowanej przekształceniem miejscowego kościoła w zbór protestancki, szkoła w Garbowie wznowiła swą działalność. Wg. wizytacji biskupiej z lat 1595 r. jej drewniany budynek był usytuowany na wschód od kościoła, naprzeciw otaczającego go cmentarza, posiadał jedną izbę z dwoma komorami oraz przedsionek, a uczniami opiekowali się kierownik, czyli nauczyciel i kantor uczący śpiewu [Kot 1912, 388]. Szkoła upadła zapewne na skutek zniszczeń wojennych z połowy XVII w., bowiem wizytacje biskupie z drugiej połowy tego i z XVIII stulecia już o niej nie wspominają.

Informacje statystyczne, gospodarka w dziejach

W latach 1673–1674 w dworze garbowskim należącym do Szymona Kaweckiego mieszkało łącznie 10 osób pochodzenia szlacheckiego, a w części jego wsi 128 poddanych, w drugim z dworów mieszkał dzierżawca Jan Bychawski i 6 osób pochodzenia szlacheckiego, a liczbę jego poddanych oszacowano na 39 osób. W części plebańskiej Garbowa pobrano podatek od 11 chłopów. [AGAD, ASK I, sygn. 162, s. 34-35; APL, KmL 2.5.1., sygn. 266, k. 107v]. Wieś liczyła zatem łącznie 195 mieszkańców powyżej 10 roku życia. W 1787 r. doliczono się w Garbowie aż 764 mieszkańców, w tym 703 chrześcijan i 61 wyznawców religii mojżeszowej [Kumor 1979, 274].

W każdej wsi klucza garbowskiego funkcjonowały w drugiej połowie XV w. folwarki właścicieli [DLB II 541; por. Kuraś 1966, 55]. Wyróżniającym się elementem tutejszej gospodarki były karczmy. Wedle Długosza we wsi funkcjonowało ich w sumie aż osiem – siedem należących do dziedziców (dwie z nich (?) nosiły nazwy: Księżyce i Wygiełzów) oraz jedna plebańska [DLB II, 541; Jawor 1991, 31]. Oprócz karczem w średniowiecznym Garbowie odnotowano istnienie stawów (dwa z nich należały do plebana) i trzech (według Długosza dwóch) młynów – jeden plebański oraz dwa (górny i dolny) należące do dziedziców [DLB II, 541; KZL 2, k. 374] Zachowały się też pojedyncze wzmianki o funkcjonowaniu na terenie wsi rzemieślników, m.in. kuśnierza Wojciecha [Jawor 1991, 33], szewca działającego w folwarku plebańskim i krawca Wacława zw. Miron [AOfL 2, k. 61v]. Wielkość i ludność parafii przekładała się na spore dochody plebańskie. Zwraca uwagę kondycja plebańskiego majątku w Garbowie (folwark, młyn, staw, karczma, poddani, utrzymywanie rzemieślników). Dochody plebańskie pochodziły także ze sprzedaży dziesięcin pobieranych w naturze [AOfL 5, k. 431].

W 1531 r. odnotowano w Garbowie jedynie łan ziemi należący do tamtejszego plebana [ŹD XIV, 348], co z pewnością nie odzwierciedlało stanu faktycznego. Dowodzi tego choćby porównanie rejestru podatkowego zamieszczonego w lustracji województwa lubelskiego z 1565 r. z rejestrem podatku poradlnego z 1564 r. Wg. pierwszego podatek w Garbowie pobrano od 2 łanów kmiecych, wg. drugiego od 12 półłanków, czyli 6 łanów [Lustracja 1565, 36; AGAD, ASK I, sygn. 33, 498v]. Ilość 12 półłanków kmiecych znajduje potwierdzenie w źródłach z 1580 r. [APL, KmL 2.5.1, sygn. 266, k. 9]. Każdy z 4 świeckich współdziedziców Garbowa posiadał w nim w 1626 r. po 3 półłanki kmiece oraz po 3 zagrody z rolami, najmniejszy areał ziemi w postaci jednego półłanka należał zaś do miejscowego plebana. Łącznie uprawiano tu 13 półłanków kmiecych i nieznaną ilość roli w 8 gospodarstwach zagrodniczych. We wsi odnotowano ponadto 14 zagrodników bez roli, 3 komornice z bydłem i 2 ubogie bez majątku oraz jednego rzeźnika [Rejestr 1626, 12-13]. Stan gospodarczy wsi do końca XVII w. nie uległ większym zmianom, jeśli nie liczyć zwiększenia się ilości osiadłych półłanków do 14 w połowie stulecia, a następnie ich zmniejszenia do 12 po potopie szwedzkim. W tym samym czasie pojawiło się tu 7 gospodarstw zagrodniczych z rolą, obok 14 zagrodników bez roli i 10 komornic oraz rzemieślnik o nieznanej profesji [APŁ, Arch. Bart., sygn. 48, 25; BJ, rkps 7209, 9v]. Areał tutejszego folwarku w okresie wczesnonowożytnym nie jest znany.

W 1782 r. Władysław Granowski uzyskał od króla Stanisława Augusta Poniatowskiego przywilej, zezwalający na przekształcenie Garbowa w miasto, choć regest królewskiego przywileju figuruje w księgach metryki koronnej pod datą 1785. Miasto miało zostać zorganizowane w oparciu o prawo magdeburskie, a herbem ustanowiono w przywileju „lwa w polu czerwonym”. Targi tygodniowe przywilej ustanawiał „w poniedziałek a jarmarków – pierwszy na pięć piątków majowych, drugi na dzień dwudziesty trzeci kwietnia, trzeci na dzień trzydziesty pierwszy lipca, czwarty na dzień szósty sierpnia, piąty na dzień szósty listopada”. Nie wiadomo, czy podjęto jakiekolwiek działania dotyczące wytyczenia rynku miejskiego lub organizacji magistratu, ostatecznie bowiem Garbów pozostał osadą wiejską. Poza gospodarstwami chłopskimi, dworem i folwarkiem znajdowały się tu wówczas stawy, a przy jednym z nich pracował młyn wodny, a za miasteczkiem 2 wiatraki i cegielniaPrzez rzekę Kurówkę i groblę dwóch stawów prowadził długi, drewniany most. Przy plebanii natomiast znajdowały się 2 sadzawki, zasilane wodami wspomnianej rzeki. W rzeczywistości mostów przez groble, przynoszących właścicielom tych dóbr dochody w postaci tzw. grobelnego było więcej. Według źródła z 1767 r. dwa z nich zbudowano na grobli stawu, którą przebiegał przez Garbów trakt warszawski, trzeci ułatwiał przejazd tym samym traktem przez błota w Miesiącach. W 1775 r. pobrano w Garbowie podatek 87 dymów, a w 1790 r. odnotowano w miasteczku 62 dymy, w tym 8 plebańskich i 8 żydowskich [Kartoteka; Góralski, Taryfa grobelnego, 553].