Zosinowo

Patrz hasło: Kąkolewnica.

Nazwa wsi ma charakter dzierżawczy, wskazuje na kobietę o imieniu Zofia, której te tereny zostały przekazane jako posag (lub dziedzictwo). Nazwy osad zawierające w sobie rdzeń w postaci imienia są typowe zwłaszcza dla XIX i XX wieku.

Jako odrębna miejscowość pojawia się w źródłach w l. 30. XX w. Do 1948 r. sołtysem był Aleksander Sokół, zaś przedstawicielem wsi w Gminnej Radzie Narodowej – Izydor Latoch. Następnie funkcję sołtysa piastował Stanisław Deleżuch, a podsołtysa Jan Majczyna. [APL ORP, AgK sygn. 4, s. 8, sygn. 9, s. 10]. W 1954 r. zlikwidowano gminy i utworzono gromady. Wieś Zosinowo znalazła się w gromadzie Turów w powiecie radzyńskim w województwie lubelskim. [DUWRN, 1954, nr 15, poz. 64]. 1 I 1962 r. gromada Turów została zlikwidowana, a wieś włączono do gromady Kąkolewnica Wschodnia. [DUWRN, 1961, nr 11, poz. 84]. Gminę Kąkolewnica Wschodnia (od 2011 r. Kąkolewnica) z wsią Zosinowo w składzie przywrócono w 1973 r. Po reformie administracyjnej z 1975 r. wraz z gminą wchodziła w skład województwa bialskopodlaskiego, a po jego likwidacji 1 I 1999 ponownie znalazła się w woj. lubelskim i powiecie radzyńskim.

Członkowie drużyny przeciwpożarowej w 1953 r.: Leokadia Cuch, Henryk Deleżuch, Kazimiera Deleżuch, Jan Janczytyk, Danuta Komoń, Stefan Król, Kazimierz Majczyna, Marian Niebrzegowski, Jan Osak, Stanisława Szałkowska. [APL ORP, AgK sygn. 140, s. 4].

Brak informacji o stanowiskach zarówno z kwerendy, jak i z systematycznych badań powierzchniowych prowadzonych w roku 1993 w ramach AZP [NID, AZP obszar 64-82].

Jako odrębna miejscowość pojawia się w źródłach w l. 30. XX w. Powstała prawdopodobnie w wyniku przedwojennej parcelacji miejscowego folwarku.

Zosinowo znajdowało się na terenie dawnego majoratu Kąkolewnica, w obrębie Kolonia (zob. Kąkolewnica)

W osadzie zamieszkiwała ludność katolicka, należąca do parafii pw. Św. Filipa Neri w Kąkolewnicy.

Zosinowo przynależy do obwodu szkolnego w Kąkolewnicy.

W 1943 r. odnotowano w Zosinowie 223 mieszkańców [Amtliches Gemeinde, s. 47]. W 1951 r. we wsi znajdowały się 62 gospodarstwa. [APL ORP, AgK sygn. 9, s. 10]. Wg spisu powszechnego z 2011 r. – 110 mieszkańców [NSP 2011].

Wieś rolnicza, dominują grunty rolne i użytki zielone. Przeważają gleby IV klasy. Wśród zabudowy kilka gospodarczych obiektów z okresu międzywojennego: 1 dom, 1 zagroda, 3 spichlerze, 1 obora i 1 stodoła. [Studium Kąkolewnica 2018].

W dniach 2 i 3 I 1942 r. Niemcy rozstrzelali 5 mieszkańców Zosinowa za ukrywanie jeńców sowieckich, zaś w styczniu 1944 spalili 16 gospodarstw za pomoc udzielaną partyzantce [ZR 2010, s. 310-311; Datner 1970, s. 112].

Na przełomie 1944 i 1945 r. we wsi rozlokowani byli żołnierze II Armii LWP oraz 2 Ukraińskiego Frontu Armii Czerwonej. Szacuje się, że przez 90 dni wojska polskie zajmowały we wsi 62 kwatery mieszkalne i 30 pomieszczeń na auta, zaś wojska sowieckie w takim samym okresie – 47 mieszkań i 22 pomieszczenia na sprzęt [APL ORP, AgK sygn. 4, s. 25].