Przejdź do treści

Szastarka

    Herb gminy Szastarka.

    Szastarka

    Powiat: kraśnicki

    Gmina: loco

    Mapa miejscowości

    Miejscowości – część ekspercka

    W świecie cyfrowym

    Gmina Szastarka on-line

    INFORMACJE OGÓLNE

    Gmina Szastarka. Oficjalny serwis Na pasku poziomym znajduje się zakładka „Gmina Szastarka” w niej „Historia Gminy” (z obszernym tekstem Z. Baranowskiego z „Kraśnickiego Towarzystwa Regionalnego”), „Herb Gminy” oraz jej ogólna „Charakterystyka”. Kolejna ważna zakładka to „Turystyka i wypoczynek” z wewnętrznym podziałem na „Walory turystyczne”, „Przyroda”, „Zabytki architektury” oraz „Sport”)

    Gmina Szastarka

    Szastarka (gmina)

    Gmina Szastarka w liczbach

    RAPORT O STANIE GMINY SZASTARKA ZA 2021 ROK

    Gmina Wiejska Szastarka, powiat kraśnicki (statystyka)

    Urząd Gminy Szastarka Biuletyn Informacji Publicznej

    Gmina Szastarka – portal samorządowy

    Mapa gminy

    Strategia Rozwoju Powiatu Kraśnickiego na lata 2016-2022 z perspektywą do roku 2025

    Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy Szastarka

    Ogólne dane o Gminie (zakładki: Historia gminy Szastarka,
    Historia obszarów Gminnych, Rys historyczny miejscowości Gmin)

    AKTUALNOŚCI

    Gmina Szastarka fb

    „Dziennik Wschodni”. Artykuły oznaczone tagiem: Szastarka

    „Nasze Miasto”, tag Szastarka

    Lublin112.pl, tag Szastarka

    „Kurier Lubelski”, tag Szastarka

    WSIE GMINY SZASTARKA

    Te wsie w woj. lubelskim tak się nie nazywają. Sprawdź nowe nazwy od 2023 roku

    Blinów Pierwszy

    Blinów I w liczbach

    Blinów II

    Wieś Blinów Drugi w liczbach

    Blinów, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 243.

    Blinów, w: Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu [online], Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014

    Sołectwo Blinów Drugi na Facebooku

    Brzozówka-Kolonia w liczbach

    Wieś Brzozówka w liczbach

    Cieślanki

    Wieś Cieślanki w liczbach

    Cieślanki, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 692

    Huta Józefów

    Huta Józefów w liczbach

    Majdan Obleszcze

    Wieś Majdan-Obleszcze w liczbach

    Majdan-Obleszcze, Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu [online], Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014

    Moczydła Stare

    Wieś Stare Moczydła w liczbach

    Moczydła (6), w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 563

    Polichna

    Polichna , w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 589

    Wieś Polichna w liczbach

    Polichna Podlesie

    Polichna Pierwsza

    Polichna Druga

    Polichna Trzecia

    Polichna Czwarta

    Rzeczyca Kolonia

    Szastarka Wieś

    Wieś Szastarka w liczbach

    Osada Szastarka w liczbach

    Szatarka, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 806.

    Wojciechów-Kolonia liczbach

    Wojciechów Wieś w liczbach

    INSTYTUCJE, URZĘDY, FUNDACJE, STOWARZYSZENIA

    Ośrodek Pomocy Społecznej w Szastarce

    Stacja kolejowa Szastarka

    Szastarka. Atlas kolejowy

    Nowa linia kolejowa Szastarka – Janów Lubelski – Biłgoraj w ramach Kolej Plus?

    Stacja Polichna Kraśnicka

    Szastarka (stacja kolejowa)

    Ośrodek Zdrowia w Szastarce

    OSP Blinów Pierwszy

    OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA W BLINOWIE

    Ochotnicza Straż Pożarna w Hucie Józefów

    OSP Majdan-Obleszcze

    OSP Polichna

    Obchody Gminnego Dnia Strażaka oraz 100-lecia istnienia Ochotniczej Straży Pożarnej w Polichnie

    OSP Szastarka Stacja

    OŚWIATA I KULTURA

    Ewidencja stowarzyszeń rejestrowanych w KRS działających na terenie powiatu kraśnickiego (dane na dzień 08.02.2018r.) Organem sprawującym nadzór nad działalnością stowarzyszeń jest Starosta Kraśnicki

    Gminna Biblioteka Publiczna (z katalogiem on-line, filie w Polichnie i Blinowie)

    Gminne Centrum Kultury w Polichnie

    Gminne Centrum Kultury Polichna

    WIEJSKI DOM KULTURY W STARYCH MOCZYDŁACH

    Koło Gospodyń Wiejskich w Blinowie Pierwszym na Facebooku

    KGW w Blinowie I

    Stowarzyszenie Koło Gospodyń Wiejskich w Starych Moczydłach

    STOWARZYSZENIE ORKIESTRA DĘTA POLICHNA IM. JANA SZABATA

    STOWARZYSZENIE ORKIESTRA DĘTA POLICHNA IM. J. SZABATA

    Orkiestra Dęta GCK w Polichnie

    Męski Zespół Śpiewaczy „Majdaniacy” z Majdanu-Obleszcze

    Zespół Śpiewaczo-Obrzędowy „Blinowianki” z Blinowa

    Ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego w działalności Zespołu Śpiewaczo-Obrzędowego „Blinowianki” z Blinowa

    „Blinowianki” – 45 lat na scenie

    Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Oświaty i Kultury Wiejskej Wsi Huta Józefów

    Gminne Koło Pszczelarzy w Szastarce

    GRUPA REKONSTRUKCYJNO-HISTORYCZNA PUŁKOWNIKA TADEUSZA ZIELENIEWSKIEGO Z MAJDANU OBLESZCZE

    Kapela „Kalina-Folk” z Polichny

    Kapela „Czerwona Róża” z Szastarki

    Publiczna Szkoła Podstawowa im. św. Jana Pawła II w Polichnie

    Zespół Szkół Szkoła Podstawowa

    Publiczna Szkoła Podstawowa im. św. Faustyny Kowalskiej w Kolonii Wojciechów

    Publiczna Szkoła Podstawowa w Hucie Józefów

    Zespół Szkół w Hucie Józefów

    Szkoła Podstawowa im Królowej Jadwigi w Blinowie

    ŻYCIE RELIGIJNE

    Parafia p.w. Św. Maksymiliana Marii Kolbe w Szastarce

    Parafia Szastarka

    Parafia rzymskokatolicka pw. św. Jana Vianney Polichna Trzecia

    Parafia Św. Maksymiliana Marii Kolbe, Huta Józefów

    TURYSTYKA, ATRAKCJE, MIEJSCA PAMIĘCI

    Mieczysław Machulak, HUTA JÓZEFÓW. STĄD NASZ RÓD

    Gajur Józefa z rodziną

    Miejsce tragedii rodziny Gajurów

    Blinów atrakcje

    Polichna atrakcje

    Marek Nasiadka, Powiat kraśnicki, leksykon krajoznawczy, Kraśnik 2010

    Blinów, kartoteka genealogiczna

    Artur Pawłowski A., Roztocze. Przewodnik, Białystok 2011, s. 69nn

    Grupa Rekonstrukcyjno-Historyczna im. Płk Tadeusza Zielniewskiego Majdan Obleszcze

    Rajd Śladami Marszałka, Szastarka – Wierzchowiska – Godziszów, 30 lipca 2023

    Rekonstrukcja Bitwy Szastarka-Polichna 29 września 1939 roku

    Rekonstrukcja Bitwy pod Polichną

    Szastarka, atrakcje (liczne fotografie)

    Szastarka, trasy turystyczne

    Szastarka, lubelskie klimaty

    Feliks Kozyra, ur. w Polichnie dowódca 1 Brygady AL im. Ziemi Lubelskiej

    Jan Flis, ur. w Polichnie, profesor teologii, biblista

    ks. prof. dr hab. Jan Flis

    Kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela w Blinowie

    Przy drodze wjazdowej do miejscowości Blinów Pierwszy. INFORMACJE NT. ZBRODNI

    Blinów. Na skraju lasu i pól ornych. INFORMACJE NT. ZBRODNI

    Blinów dwór i park dworski

    Centralny Szlak Rowerowy Roztocza

    Kościół p.w. św. Jana Chrzciciela i św. Andrzeja Ap. w Blinowie

    Kościół w Polichnie

    Zabytkowy Obraz Matki Bożej Królowej Wszechświata i Matki kościoła pochodzący z XVII w. z Lubomla w kościele w Polichnie

    Cmentarz w Blinowie

    Las tzw. “Mosty” INFORMACJE NT. ZBRODNI

    Polichna atrakcje

    Kościół pod wezwaniem św. Jana Marii Vianneya w Polichnie

    Gmina Szastarka, walory turystyczne

    SPORT

    Gminno-Ludowy Klub Sportowy „Sportico” Szastarka

    GLKS Polichna

    Gminny Ludowy Klub Sportowy „Kamex” Polichna

    Akademia Piłki Nożnej GLKS Polichna na Facebooku

    FILMY

    Relacje z sesji rady Gminy oraz inne filmy dostępne na fb gminy. Niektóre z tych filmów pojawiają się również na kanale Youtube przy wyszukiwaniu Szastarki oraz Polichny

    Nazwa

    Nazwa wsi prawdopodobnie pochodzi od słów „szatarek”, „szater” czy też „szatr”, oznaczających namiot lub budkę przenośną używane przez myśliwych oraz pasterzy. Toponim ten występuje w wielu różnych odmianach [C. Kosyl 1974, s. 394-395].

    Szastarka ma swój własny Hollywood! Fot. Jarosław Buniowski

    Mikrotoponimia

    Szastarka – wieś dzieli się formalnie na dwa sołectwa: Szastarka Stacja i Szastarka Wieś, jednak Gminny System Informacji Przestrzennej nie pokazuje jednak granicy między nimi [https://szastarka.e-mapa.net ].

    Nomenklatury topograficzne, odnotowane w współczesnych mapach, na obszarze wsi Szastarka (oba sołectwa): Brzozowski Las, Jurnica (fragment lasu, zob. też Blinów), Osina Droga (czyli ul. Kraśnicka, biegnąca przez sołectwo Szastarka Wieś w kierunku Słodkowa); Nazwy ulic: Kraśnicka, Lubelska (droga gminna biegnąca w kierunku Blinowa), Strażacka, Szkolna, Wodna, Leśna (przy lesie Pniaki – zob. też Brzozówka), Pogodna, Brzozowa (od strony wsi Brzozówka) [https://szastarka.e-mapa.net].

    Antroponimia

    Archeologia o najdawniejszym osadnictwie

    W trakcie prowadzonych w roku 1987 i 1990 systematycznych badań powierzchniowych w ramach AZP odkryto 30 stanowisk, które dostarczyły źródeł krzemiennych (narzędzia, odpadki powstałe z ich formowania lub napraw, także półsurowiec) oraz ceramicznych (ułamki naczyń) będących pozostałościami po różnych formach osadnictwa pradziejowego i wczesnohistorycznego. Na podstawie ilości i rozrzutu zebranych artefaktów wyróżniono ślady osadnicze (1-3 zabytki z bardzo małej powierzchni) bądź bardziej trwałe struktury osadnicze – siedliska, obozowiska lub osady (powyżej 3 znalezisk z większego areału). Prawdopodobnie ślady osadnicze występujące w kontekście trwalszych struktur można utożsamiać z różnoraką aktywnością gospodarczą – związaną z myślistwem, zbieractwem, uprawą pól, hodowlą, pasterstwem, gospodarką leśną czy wędrówkami w poszukiwaniu surowców.

    Zebrane źródła ruchome pochodzą z kilku faz osadniczych. Najstarsze ślady (ułamki ceramiki i narzędzia krzemienne) powiązano dwukrotnie z ludnością środkowego neolitu (kultura: pucharów lejkowatych lub lubelsko-wołyńska). W kilkunastu przypadkach (ślady osadnicze i domniemane obozowiska) wiek materiałów, głównie krzemiennych, datowano ogólnikowo na neolit. Materiały z kilka kolejnych stanowisk określono na przełom epoki brązu i epoki żelaza (kultura łużycka). Do odosobnionych należą źródła ceramiczne powiązane z okresem wpływów rzymskich (kultura pomorska). Na pojedynczym stanowisku wyróżniono ceramikę z wczesnego średniowiecza (VIII-IX w.), na kolejnych dwóch z okresu nowożytnego (XV-XVI w.). Ponadto nie określono chronologii zabytków pozbawionych charakterystycznych cech morfologiczno-technologicznych [NID, AZP obszar 85-79 i 86-79].

    Poza tym z rejonu tej miejscowości pochodzą luźno znalezione dwa wytwory – topór kamienny o rozszerzonym ostrzu oraz siekiera o bardzo wąskim obuchu wykonana z krzemienia świeciechowskiego. W obu przypadkach ich obecność należy łączyć z pasterską ludnością późnoneolityczną (kultura ceramiki sznurowej) [zbiory Muzeum Regionalnego w Kraśniku; archiwum J. Libery].

    Pierwsza wzmianka o osadzie, prawo lokacyjne

    Wieś powstała prawdopodobnie między 1786 a 1801 r., chociaż C. Kosyl uważa, że pierwsza wzmianka występuje dopiero w 1806 r. Nie została odnotowana na mapie województwa lubelskiego Karola Pertheesa z 1786 r. Nie występuje także w rejestrach z końca lat osiemdziesiątych XVIII stulecia. Pojawia się natomiast na mapie austriackiej Heldensfelda z lat 1801-1804 jako „Szatarka”.

    Szastarka (Szatarka) na austriackiej mapie Heldensfelda z 1801-1804 r. https://maps.arcanum.com/en/

    Właściciele i zarządcy

    Stosunki etniczne i wyznaniowe

    Gospodarka w dziejach

    Miejsca kultu religijnego, upamiętnienia, obiekty wojskowe

    Kościół parafialny p. w. Maksymiliana Kolbe w Szastarce. Fot. Jarosław Buniowski
    Dzwonnica przy kościele parafialnym w Szastarce. Fot. Jarosław Buniowski

    Według informacji zawartych na stronie internetowej Gminy Szastarka, na jej terenie znajduje się ok. 50 kapliczek i krzyży ufundowanych przez mieszkańców gminy [http://gminaszastarka.pl/walory-turystyczne/]. Wśród nich wyróżnia się kapliczka domkowa z końca XIX w. z figurą św. Tekli (k. cmentarza z 1915 r.). Nie jest znany jej fundator. W czasie drugiej wojny światowej była remontowana (m.in. zmieniono dach z gontu na blaszany) [https://zabytek.pl/pl/obiekty/kapliczka-860484 ].

    Zabytkowa kapliczka w Szastarce. Fot. Jarosław Buniowski.

    Głaz pamiątkowy, posadowiony na Placu 100-lecia Odzyskania Niepodległości (przy ulicy Lubelskiej, naprzeciwko budynku dworcowego PKP). Nazwa placu informuje o okolicznościach pojawienia się głazu i jego przeznaczeniu. Na okolicznościowej tablicy, poniżej wizerunku godła państwa umiejscowionego pomiędzy datami 1918 – 2018, znajduje się inskrypcja: „W 100. ROCZNICĘ ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI / W HOŁDZIE WALCZĄCYM I POLEGŁYM ZA WOLNOŚĆ I NIEPODLEGŁOŚĆ POLSKI / MIESZKAŃCY GMINY SZASTARKA WÓJT GMINY SZASTARKA ARTUR JASKOWSKI”. Jako ciekawostkę warto dodać, że pod głazem ukryta jest kapsuła czasu, którą należy otworzyć w 2118 r. [https://fotopolska.eu/1570093,foto.html].

    Unikalnym i – jak dotąd – słabo rozpoznanym zabytkiem o charakterze technicznym są pozostałości po wojskowej składnicy paliwa lotniczego, położone na terenie sołectwa Szastarka Stacja, w pobliżu tutejszej stacji kolejowej. Zachowały się dwie betonowe kopuły skrywające metalowe zbiorniki, miejsce po wysadzonym zbiorniku, obecnie częściowo zalane, oraz mniejsze betonowe obiekty: wieżyczki wentylacyjne, włazy itp. [http://gminaszastarka.pl/walory-turystyczne/].

    Ważne wydarzenia

    Małe ojczyzny – strefa regionalistów

    Współczesność, strategie rozwoju

    Samorząd, organizacje​

    Kościoły i związki religijne​

    Życie kulturalne

    Oświata i szkolnictwo

    Wybitne postacie​

    Rodziny – pamiątki

    Wspomnienia, albumy rodzinne​

    Gospodarka – firmy i przedsiębiorstwa

    Walory turystyczne

    Folklor​

    Miejsca pamięci