Cieślanki

Patrz hasło: Szastarka.

Wg Kosyla (s. 69) nazwa wsi Cieślanki została urobiona od nazwy osobowej 'Cieśla’ (tak samo: Rymut, Nazwy, t. 2, s. 145). Sklasyfikowana też jako dzierżawcza ze względu na sufiks -nki. Forma pluralna powstała zaś może pod wpływem pobliskiej wsi Studzianki.

Tereny, na których powstała wieś wchodziły w skład dóbr Zakrzówek pozyskanych przez zamianę przez Czartoryskich a skonfiskowanych w 1831 r. przez władze carskie. Władze zaliczyły je do ekonomii Nowa Aleksandria „składających się z folwarku Zakrzówek, Sulów i Rudnik oraz wsiami Zakrzówek, Bystrzyca, Majdan, Rudnik i Sulów z nomenklaturą Cieślanki”. Cieślanki powstały dopiero po urządzeniu „kolonialnem” i oczynszowaniu dóbr Zakrzówek 20 V (1 VI) 1857 r. Wtedy po raz pierwszy wykazano tam, odrębnie od innych miejscowości 8 osad rolnych i jedną karczemną,” a nadto z powodu przybyłej nomenklatury Wieś Cieślanki utworzyć pod tąż nazwą nową oddzielną pozycję z wykazaniem do poboru opłat, wieś tę po urządzeniu obowiązujących”. Tak więc Cieślanki wydzielono z terenu wsi Sulów choć sama nazwa miejsca zapewne istniała wcześniej. Graniczyły one (poza Sulowem) z dobrami Studzianki i Blizin: „granica tej wsi od strony dóbr prywatnych Blizin i Studzianki pozostały w dawnych bez zmiany kierunkach i jedynie tylko od lasu poprowadzona została nowa linia separacyjna w prostym kierunku, korzystnie uposażenie włościan zwiększająca. Realność ta po urządzeniu otrzymała mórg 123 prętów 279, a dawniej posiadała mrg. 99 pr. 232. Zyskała więc z lasu mrg. 24 pr. 77„. [Osiński, 2021, 43, 348; PKLG, APRadom, ZRiDP, 225A; APRadom, ZRiDP, 19540]

Cieślanki należały do gminy Zakrzówek powiatu janowskiego. Po reformie administracyjnej w 1867 r. znalazły się w gminie Zakrzówek, powiatu janowskiego, guberni lubelskiej.

W okresie międzywojennym Cieślanki nadal należały do gminy Zakrzówek powiatu janowskiego województwa lubelskiego [Skorowidz miejscowości, 1924, t. 4, 35]. W okresie II wojny światowej wieś znajdowała się w dystrykcie lubelskim Generalnego Gubernatorstwa, powiecie (niem. Kriese) janowskim, którego siedziba została przeniesiona w 1942 r. do Kraśnika. Po wojnie władze komunistyczne utrzymały zmianę w odniesieniu do siedziby powiatu a nawet w 1945 r. zmieniły formalnie nazwę powiatu z janowskiego na kraśnicki. [Ćwik, Reder, 1977, 163].

W 1952 r. nadal Cieślanki znajdowały się w gminie Zakrzówek, ale zarazem były siedzibą gromady obejmującej samą wieś Cieślanki oraz wieś Dudzin Dół  i Osadę Cieślanki Pokarczmisko os. [DUWRN, 1953, nr 3, poz. 7]. W 1954 r. weszły w skład nowoutworzonej gromady Studzianki obejmującej dotychczas funkcjonujące gromady Studzianki wieś, Studzianki kol., Cieślanki, Węglinek z gminy Zakrzówek. [DUWRN, 1954, nr 15, poz. 64]. 1 stycznia 1962 r. zniesiono gromadę Sulów i włączono jej obszar do gromady Sulów wraz z Cieślankami [DUWRN, 1961, nr 11, poz. 84]. 31 grudnia 1964 r. przestała istnieć gromada Sulów, której obszar wraz z Cieślankami włączono do gromady Szastarka. {DUWRN, 1963, nr 8, poz. 70]. W 1973 r. została utworzona gmina Szastarka, która w latach 1975-1998 wchodziła w skład województwa tarnobrzeskiego. Od 1999 r. ponownie w województwie lubelskim, powiecie kraśnickim. [Ćwik, Reder 1977, 166]

Nomenklatury topograficzne, odnotowane w historycznych i współczesnych mapach na obszarze wsi: Blinówka (droga biegnąca przez wieś z Blinowa w kierunku Zakrzówka) [https://szastarka.e-mapa.net].

W latach 60-ch XIX wieku w Cieślankach właścicielami gospodarstw I działu były następujące osoby: Józef Rembiecki, Jacenty Lewek, Stanisław Kosidło (następcy), Andrzej Wierzchowiak, Józef Kaczyński, Jan Kaczyński (następcy), Antoni Właszczyk, Jan Łata. [APL, ZTLLiSG, 1074]

W trakcie systematycznych badań powierzchniowych prowadzonych w roku 1991 w ramach ogólnopolskiej akcji AZP zlokalizowano 4 stanowiska, które dostarczyły źródeł krzemiennych (półsurowiec odpadkowy), w pojedynczym przypadku ułamka ceramiki. Materiały stanowiące ślady osadnicze pozbawione charakterystycznych cech morfologiczno-technologicznych nie zostały datowane (dotyczy krzemieni). Odosobniony fragment ceramiki datowano na wczesny okres epoki brązu (nieokreślony kulturowo) [NID, AZP obszar 85-80].

Cieślanki po raz pierwszy odnotowano w 1857 r., powstały na ziemiach odebranych rodzinie Czartoryskich przez władze carskie po 1831 r.

W Cieślankach było tylko 8 włościan podlegających pod ukaz 19 II (2 III) 1864 r. Obrabiali oni pola o powierzchni od 13 do 15 mrg. (117 mórg 154 prętów). Tylko połowa miała do dyspozycji łąki (169 pr.) 16 X 1869 r. Centralna Komisja ds. Włościańskich przy Komitecie Urządzającym zatwierdziła tabelę likwidacyjną i nadała na własność ośmiu chłopom 118 mrg. 23 pr. i 4 mrg. 147 pr. nieużytków a razem 122 mrg. 170 pr. Jeszcze w 1877 r. dokonano dokładniejszych pomiarów i drobnych korekt. Ostatecznie 3 VII 1892 r. komisarz ds. Włościańskich Powiatu Janowskiego ogłosił poprawioną tabelę

Razem 125 mórg, 221 prętów. Na własność wspólną wsi przeszła też działka „karczemna” (1 mrg. 32 pr.).

W 1905 r. w Cieślankach było ziemi włościańskiej podlegającej pod ukazy z 1864 i 1866 r.: ornej 64,5 dziesięcin, gospodarstw 10, mieszkańców katolików 109, gleba gliniasta. [SKLG; APL, ZTLLiSG, 1074]

Cieślanki należały do parafii Zakrzówek. Zarówno w XIX jak i XX wieku wszyscy mieszkańcy deklarowali narodowość polską i wyznanie katolickie.

W 1864 r. we wsi mieszkało 58 ludzi w dziewięciu gospodarstwach. W 1866 r. – 61 osób. Pierwszym sołtysem wybrano 1 XI 1865 r. Wojciecha Kaczyńskiego. [Osiński, 2021, 43, 222, 348; SKLG] Chłopi żyli z uprawy roli.

W 1921 r. we wsi wykazano 18 budynków mieszalnych w których mieszkało 97 osób (42 mężczyzn i 55 kobiet). Wszyscy deklarowali się jako katolicy i Polacy. [Skorowidz miejscowości, 1924, t. 4, s. 41] W 2011 r. wieś zamieszkiwało 64 mieszkańców [https://pl.wikipedia.org/wiki/Cieślanki]